date Thứ tư, 3/6/2020, 06:55
Đường dây nóng Đường dây nóng
Tin nóng TIN nóngTin mới TIN mớivideo videoQuảng cáo Quảng cáo
XÃ HỘI GIẢI TRÍ THỂ THAO YÊU THỜI TRANG LÀM ĐẸP GIÁO DỤC CÔNG NGHỆ SỨC KHỎE DU LỊCH VIDEO

Nước mắm Tĩn - sống lại vị nước mắm ngon nhất từ 300 năm trước

Đăng bởi Anh Cúc - 14:35 24/04/2020

Với người dân Việt Nam, nước mắm đã trở thành gia vị quen thuộc không thể thiếu trong bữa ăn gia đình. Tuy nhiên, nhắc đến nước mắm Tĩn hay nói đến cội nguồn của nước mắm thì không phải ai cũng biết.

Ngược dòng 300 năm, về làng chài Phan Thiết xưa

Vào thời chúa Nguyễn khi kết giao với người Chămpa người Việt đã có cơ hội tiếp xúc và biết đến mắm nước. Nước mắm ra đời từ khoảng hơn 2000 năm trước, khi người dân La Mã phát hiện quy trình ủ cá và muối đã tạo ra vị ngọt và một loại axit amin, đó là nơi đầu tiên xuất hiện nước mắm cổ.
 
 
Sau theo con đường tơ lụa, nước mắm đã du nhập vào nước Chămpa khoảng hơn 1000 năm trước. Là cầu nối cũng là nguồn cội để có nước mắm Tĩn của Việt Nam.
 
Người Việt sau khi tiếp xúc với mắm nước của người Chăm thì đã nhanh chóng đưa nước mắm vào đời sống. Người dân Phan Thiết thời đó đã nâng cao kỹ nghệ làm mắm nước học được lên một tầm cao mới, sản xuất số lượng lớn trong các thùng lều gỗ và bắt đầu thương mại hóa.
 
Lúc này các Tĩn gốm đã ra đời để phục vụ cho việc đựng nước mắm sau khi ủ chượp trong thùng lều gỗ có thể chở trên các ghe bầu đi bán khắp nơi.Tĩn gốm là một loại bình nhỏ làm bằng đất sét nung chín, thân bầu, phình ở giữa và trét kín với một dạng hỗn hợp vôi, mật mía, nước dây tơ hồng. Bình Tĩn được xách bằng quai mây tre hoặc dây thừng.
 
 
Sau khi các bình Tĩn đã đầy nước mắm, người dân làng chài xưa sẽ dán một chiếc nhãn vuông có đóng mộc đỏ lên, đó như một dạng nhãn hiệu sơ khai thời bấy giờ để nhận biết đó là nước mắm Tĩn Phan Thiết.
 
Những chiếc ghe bầu, dạng ghe nhỏ, chèo bằng tay, có buồm sẽ chở các bình Tĩn đựng nước mắm xếp đầy ghe, xuất phát từ sông Cà Ty Phan Thiết đi khắp nơi trên đất nước Việt.
 
Từ đó, nước mắm Tĩn đã trở thành quen thuộc với người dân Việt, đi vào văn hóa ẩm thực và thói quen.

Sứ mệnh của nước mắm Tĩn

Ông tổ nghề mắm Việt Nam là cụ Nguyễn Hữu Cảnh, bằng việc học kỹ nghệ ủ chượp mắm xưa từ người Chăm, cùng với sự cải tiến đã tạo ra vị ngọt tinh túy của nước mắm Tĩn.
 
Công thức nước mắm thời bấy giờ đã đưa nước mắm Tĩn trở thành một hàng hóa thượng hạng, được mọi người dân yêu thích, chiếm thị phần lớn trên thị trường suốt bao nhiêu năm.
 
 
Sau hơn 200 năm, đã có một khoảng thời gian, do cách biệt thế hệ, do nhiều tác động thay đổi của văn hóa, xã hội, nước mắm Tĩn, nước mắm truyền thống đã dần nhạt nhòa.
 
Bằng tình yêu và mong muốn lưu giữ trọn vẹn vị ngon của nước mắm truyền thống, gìn giữ làng nghề nước mắm Tĩn Phan Thiết hơn 300 năm, bảo tàng nước mắm Làng Chài Xưa đã ra đời. Đó không chỉ là nơi tái hiện lại không gian làng chài Phan Thiết cổ mà còn mong muốn thế hệ trẻ, thế hệ mai sau mỗi khi đi dọc con đường nước mắm từ Phan Thiết ra Mũi Né sẽ hiểu là mình đang đi qua sông Cà Ty với những ghe bầu chở Tĩn khắp Việt Nam, đi qua cảng cá Phú Hài với những hạm thuyền dọc ngang của chúa Nguyễn, bên kia sông là tháp Chăm kỳ vĩ từng in bóng thủ phủ trấn Thuận Thành Pandura-nga với kỹ nghệ ủ chượp ngàn năm…
 
 
 
Và quan trọng hơn cả là có thể giữ công thức làm nước mắm ngon hơn 300 năm của ông tổ nghề, giữ cho thế hệ mai sau có cơ hội được nếm thử vị ngon, ngọt, đặc sánh của nước mắm nguyên chất thượng hạng, được thưởng thức sự tinh túy đến từ sự kết hợp hoàn hảo cá tươi, muối biển không hương hiệu, không tạo màu hay điều vị, trọn vẹn vị ngọt, ngon, sánh đến từng giọt.
 
Hiện nay để đáp ứng và phù hợp với nhu cầu đa dạng của mọi người, nước mắm Tĩn đã phát triển ra nhiều dòng sản phẩm như nước mắm Tĩn nhãn xưa, nước mắm Tĩn nhãn đỏ, nước mắm Tĩn trẻ em. Giữ gìn nét xưa, nhưng không ngừng cải tiến để hoàn thiện hơn nữa, đó cũng là mong ước của cụ tổ nghề nước mắm.
 
Nếu chưa một lần thử thưởng thức hương vị thượng hạng của nước mắm Tĩn công thức nguyên vị 300 năm trước bạn hãy thử một lần và cảm nhận.
 
 
Trần Hải
Trở lại Trở lại
Tags:

Tin liên quan

Video Nổi bật Video Nổi bật

Clip: Chú chim thông minh biết nhặt đá bỏ vào chai nước để nước dâng cao lên để nó có thể uống
Không thể với tới do nước trong chai quá nông, con chim ác là nghĩ ra một cách thông minh là nhặt đá thả vào chai cho nước đầy lên để nó có thể với tới và uống nước khiến nhiều người kinh ngạc.

Tin cùng chuyên mục

Xem theo ngày

Tin nổi bật

Đọc thêm

Đọc nhiềuTin hay chuyên mục