Nuôi giống gà Onagadori dài hàng mét, ngồi đo đuôi ra tiền triệu

Anh Nguyễn Văn Hiền (45 tuổi) ở Tây Ninh hiện đang rất thành công với mô hình nuôi gà đuôi dài Onagadori. Sau 5 năm nuôi, anh Hiền nhân giống thành lên cả trăm con gà giống kỳ lạ này là thu về cả hàng trăm triệu đồng mỗi năm.

Gà Onagadori hay còn gọi là vĩ trường kê, gà đuôi dài Nhật Bản, gà đuôi phụng. Đây là một giống gà có nguồn gốc từ Nhật Bản, thường được nuôi để làm cảnh. Giống gà này nổi bật với cái đuôi rất dài và phần trăm lông phụng, lông măng cũng như lông mã phát triển suốt đời. Tuy nhiên, chỉ có những con gà Onagadori đực mới có bộ lông đuôi dài, còn con mái có ngoại hình khá giống với gà thường.

Gà Onagadori có các biến thể màu sắc phổ biến như: Shiroiro: trắng (nhạn), gà Chuối (silver gray), chuối bạc (black breasted silver/silver duckwing/shirofuji/shirafuji); chuối lửa/ngũ sắc (black breasted golden/golden duckwing), khét (brown)...

Gien đuôi dài là một đột biến từ giống gà shokoku. Quá trình lai tuyển chọn và loại chuồng tomebako đã khiến cho đuôi gà dài ra một cách đáng kể. Các nhà lai tạo Nhật Bản luôn nỗ lực khiến đuôi dài hơn nữa bằng cách đều đặn lai chéo giữa Onagadori chuối với Onagadori khét. Vào khoảng năm 1965, độ dài đuôi của biến thể gà Onagadori khét là 8,9 m và của Onagadori nhạn là 10,3 m.

Nhờ phần đuôi độc đáo, Onagadori từng được nhập khẩu nhiều đợt vào châu Âu, sau đó được nhập vào Mỹ những năm 1930-1940. Tại Việt Nam hiện nay gà đuôi dài Onagadori hiện là thú chơi khá phổ biến trong giới sinh vật cảnh. 1 con gà giống onagadori 1 tháng tuổi có giá từ 500 đến trên dưới 1 triệu đồng/tùy loại. Gà trưởng thành đuôi dài từ 1,5 m đến 2 m đã có giá từ 30-50 triệu đồng/con. Những con đặc biệt đẹp có thể có giá lên tới hơn trăm triệu đồng.

Anh Nguyễn Văn Hiền là một trong số ít người ở Việt Nam thành công với mô hình nuôi gà Onagadori. Hơn 5 năm trước, khi lần đầu biết tới giống gà này anh Hiền đã tỏ ra vô cùng thích thú trước vẻ đẹp của chùng. Nhìn thấy tiềm năng từ con vật này. Anh Hiền mạnh dạn đầu tư mua 2 con gà (một trống, một mái) giống thuần chủng từ Hà Lan với giá khoảng 143 triệu đồng để nuôi và nhân giống. Đây là quyết định khá mạo hiểm vì khi ấy, anh Hiền chưa biết liệu những con gà này có sinh sống và thích nghi được với khí hậu Việt Nam hay không. Rất may, lo lắng của anh Hiền đã sớm được giải tỏa khi sau thời gian nuôi, anh Hiền nhận thấy đôi gà của anh phát triển tốt, ít bị bệnh tật.

Từ 2 con gà giống ban đầu, đàn gà của anh Hiền ngày càng sinh sôi nảy nở. Đến nay, có thời điểm, trại gà của anh Hiền sở hữu trên 100 con gà. Trong đó có khoảng 10 con mái để đẻ trứng. Giống gà này mỗi đợt chỉ đẻ từ 8 đến 10 trứng. Để đảm bảo việc trứng nở đều, anh Hiền đầu tư lồng ấp riêng. Hầu hết, gà mới nở đều có khách đặt mua từ trước nên anh Hiền không cần lo đầu ra. Khi gà được nuôi đến 2 tháng tuổi anh Hiền mới giao cho khách với giá khoảng 2 triệu đồng mỗi con. Trung bình, mỗi tháng trại gà của anh bán 10-15 gà con, thu về gần 20-30 triệu đồng.

Tại trại gà của anh còn sở hữu một con gà Onagadori màu trắng mà theo anh Hiền là quý nhất và là "hàng hiếm", không ai sở hữu được một con thứ hai. "Nó có bộ lông dài nhất trong đàn, gần 2,5 m, dáng đẹp. Có người trả giá hơn 150 triệu đồng nhưng tôi không bán mà giữ lại làm giống”, anh Hiền tự hào nói.

Quan trọng nhất có lẽ là khâu chọn giống. Quá trình tuyển chọn cần dựa vào tính tình, số lượng lông đuôi và lông mã của gà. Cụ thể, nên chọn những con gà hiền lành vì nếu dữ quá gà sẽ tự cắn vào đuôi chính mình. Gà hiền lành thường dễ thuần hơn. Về lông đuôi và lông mã, cần chọn gà trống có trên 40 lông đuôi, lông phụng.

Theo anh Hiền, đối với giống gà Onagadori, bộ lông đuôi là phần quan trọng nhất. Mỗi tháng nếu chăm sóc tốt, lông đuôi gà có thể dài thêm từ 7 đến 10 cm. Đến khi trưởng thành lông đuôi một con gà có thể dài từ có thể đạt 6-7 m. Lông đuôi càng dài, dày và đều thì giá trị của con gà càng cao. Do đó người nuôi phải giữ cho đuôi gà không bị gãy, đứt. Trung bình mỗi tuần, người nuôi gà nên tắm cho gà từ một đến hai lần. Cách tắm như sau, đầu tiên, dùng dầu gội hoặc xà bông để làm sạch phần lông đuôi cho gà. Sau đó xả sạch bọt xà phòng. Tiếp theo, dùng dầu xả thoa vào lông gà cho chúng trở nên mềm hơn. Quy trình giống như gội đầu ở người. Sau xả sạch dầu trên lông, dùng máy sấy tóc để sấy khô phần lông cho gà. Không nên để lông khô tự nhiên vì để lông ẩm ướt rất dễ gây mục.

Về chuồng trại do đuôi dài nên mỗi con gà sẽ được nhốt riêng trong một chuồng cao hơn 2 m. Người chủ phải dùng dây buộc cao phần đuôi để chúng tránh bị làm hỏng. Cần lưu ý luôn giữ gà trong chuồng ấm và khô. Vì gà Onagadori vốn phát triển trong vùng khí hậu ôn hòa của đảo Shikoku, miền nam đất nước Nhật Bản. Do đó, giống gà này phù hợp với khí hậu không quá nóng, cũng không quá lạnh. Nếu nuôi gà ở vùng lạnh thì cần sưởi ấm chuồng nuôi. Còn nếu nuôi ở vùng nóng hơn thì cần tạo bóng mát và thông thoáng.

Về thức ăn, nuôi gà Onagadori cũng như gà ta thông thường, thức ăn của chúng chủ yếu là cám. Ngoài ra cũng cần bổ sung rau xanh vào chế độ ăn để cung cấp vitamin. Anh Hiền cho gà ăn hàng ngày vào buổi sáng. Theo anh Hiền, gà đuôi dài khá dễ nuôi, thức ăn cũng không tốn kém. Tuy nhiên chúng có sức đề kháng khá yếu nên cần chăm sóc kỹ lưỡng hơn một chút. Để đàn gà được đảm bảo khỏe mạnh, người nuôi cần cho chúng uống vắc-xin đầy đủ để phòng ngừa bệnh tật.

Về cách chăm sóc, gà Onagadori mái đẻ và ấp trứng rất giỏi. Mỗi đợt gà chỉ đẻ từ 8-10 trứng. Nếu nuôi số lượng lớn thì nên ấp trứng nhân tạo để đảm bảo tỷ lệ nở cao. Quy trình ấp và ún gà con giống như gà thông thường.

Trong quá trình nuôi, cần gà trong môi trường yên tĩnh, tránh việc gây kích động cho chúng. Nếu để gà đột nhiên bị căng thẳng, chẳng hạn như bị rượt đuổi bởi chó, mèo hay trẻ con, chúng có thể phản ứng bằng cách gồng cứng lông. Sau đó gà Onagadori sẽ thay hết những lông này. Trong quá trình lai tạo, gà trống cũng thường bị rụng 3/4 số lông trước đó vì những hoạt động mạnh bạo khi bắt cặp.