Bệnh ho gà là một bệnh nhiễm khuẩn do vi khuẩn Bordetella pertussis gây ra, với đặc trưng là những cơn ho dữ dội và kéo dài. Để phòng ngừa căn bệnh này, vắc-xin phòng bệnh ho gà (hoặc vắc-xin DTP) là một công cụ hiệu quả đã được sử dụng rộng rãi trên toàn thế giới.
Tìm hiểu về vắc-xin phòng bệnh ho gà
Vắc-xin phòng bệnh ho gà là một loại vắc-xin được thiết kế để kích thích hệ miễn dịch của cơ thể tạo ra kháng thể chống lại vi khuẩn Bordetella pertussis. Đây là một phần của vắc-xin kết hợp DTP, bảo vệ chống lại ba bệnh nhiễm trùng nghiêm trọng: bệnh ho gà, uốn ván (tetanus), và bạch hầu (diphtheria). Vắc-xin này thường được tiêm cho trẻ em từ khi còn nhỏ, với các liều đầu tiên được tiêm khi trẻ mới vài tháng tuổi, sau đó là các liều tăng cường khi trẻ lớn hơn.
Người đã tiêm vắc-xin phòng bệnh ho gà có khả năng mắc bệnh hay không?
Các bệnh như bạch hầu, ho gà và uốn ván đòi hỏi phải tuân theo lịch tiêm chủng theo từng giai đoạn tuổi của trẻ để đạt được hiệu quả phòng ngừa tối ưu. Tiêm chủng không chỉ giúp giảm nguy cơ bệnh trở nặng và các biến chứng nghiêm trọng, mà còn giúp bảo vệ sức khỏe cộng đồng. Mặc dù vắc-xin không cung cấp miễn dịch vĩnh viễn, vẫn có khả năng mắc bệnh nhưng thường ở mức độ nhẹ hơn, từ đó hạn chế nguy cơ gặp phải biến chứng nghiêm trọng.
Do đó, nếu trong gia đình có trẻ nhỏ hoặc người lớn tuổi, việc tiêm đầy đủ các loại vắc-xin là rất quan trọng, đặc biệt là trong thời điểm dịch bệnh ho gà đang gia tăng.
Có một số lý do giải thích cho việc người đã tiêm vắc-xin vẫn có thể mắc bệnh ho gà:
- Hiệu quả vắc-xin theo thời gian: hiệu quả của vắc-xin có thể giảm theo thời gian, đặc biệt là nếu không tiêm các liều tăng cường đúng lịch. Điều này có thể làm giảm khả năng bảo vệ của vắc-xin và làm tăng nguy cơ mắc bệnh, mặc dù vẫn thấp hơn so với những người không tiêm vắc-xin.
- Đáp ứng miễn dịch mỗi cá nhân: mỗi người có một hệ miễn dịch khác nhau và đáp ứng miễn dịch với vắc-xin có thể thay đổi. Một số người có thể không tạo ra đủ kháng thể để chống lại bệnh, mặc dù họ đã được tiêm vắc-xin.
- Biến chủng của vi khuẩn: Vi khuẩn Bordetella pertussis có thể có những biến thể khác nhau. Một số biến thể mới có thể không hoàn toàn bị ngăn chặn bởi các loại vắc-xin hiện có. Tuy nhiên, vắc-xin vẫn giúp giảm đáng kể nguy cơ mắc bệnh và làm giảm triệu chứng nếu mắc phải.
Các tác dụng phụ của vắc-xin phòng bệnh ho gà
Như với bất kỳ loại vắc-xin nào, vắc-xin phòng bệnh ho gà cũng có thể gây ra một số tác dụng phụ. Các tác dụng phụ thường gặp bao gồm:
- Đau hoặc sưng tại vị trí tiêm
- Sốt nhẹ
- Mệt mỏi
- Kích thích hoặc cáu kỉnh
- Các tác dụng phụ nghiêm trọng rất hiếm, nhưng có thể bao gồm phản ứng dị ứng nghiêm trọng (anaphylaxis). Tuy nhiên, nguy cơ này là rất thấp so với lợi ích mà vắc-xin mang lại.
Tầm quan trọng của việc tiêm vắc-xin đầy đủ
Việc tiêm vắc-xin đầy đủ theo lịch là rất quan trọng để duy trì hiệu quả phòng bệnh. Các liều đầu tiên của vắc-xin thường được tiêm cho trẻ em khi còn nhỏ, và các liều tăng cường được khuyến cáo cho thanh thiếu niên và người trưởng thành để duy trì khả năng miễn dịch. Tiêm vắc-xin đầy đủ không chỉ bảo vệ bản thân mà còn góp phần vào việc bảo vệ cộng đồng thông qua "miễn dịch cộng đồng".
Những biện pháp phòng ngừa khác
Ngoài việc tiêm vắc-xin, có một số biện pháp khác cũng rất quan trọng để phòng ngừa bệnh ho gà và các bệnh truyền nhiễm khác:
- Vệ sinh tay: rửa tay thường xuyên bằng xà phòng và nước giúp loại bỏ vi khuẩn và ngăn ngừa lây lan bệnh.
- Đeo khẩu trang: đặc biệt trong những trường hợp khi bạn bị ho hoặc cảm cúm, việc đeo khẩu trang có thể giúp ngăn ngừa sự lây lan của vi khuẩn.
- Tránh tiếp xúc gần: tránh tiếp xúc gần với những người bị bệnh ho gà hoặc các bệnh truyền nhiễm khác.
Mặc dù không thể đảm bảo 100% bảo vệ, vắc-xin giúp giảm đáng kể nguy cơ mắc bệnh và làm giảm mức độ nghiêm trọng của triệu chứng nếu mắc phải. Việc tiêm đầy đủ các liều vắc-xin và thực hiện các biện pháp phòng ngừa bổ sung là cách hiệu quả nhất để bảo vệ sức khỏe và ngăn chặn sự lây lan của bệnh ho gà.
