Việc tiêm vắc xin sởi cho trẻ là một phương pháp hiệu quả để bảo vệ bé khỏi căn bệnh sởi. Vậy, vắc xin sởi tiêm khi nào là tốt nhất để bảo vệ bé yêu của bạn?
1. Vì sao nên tiêm vắc xin sởi cho bé?
Trẻ em, đặc biệt là những bé dưới 5 tuổi, rất dễ bị mắc bệnh sởi do hệ miễn dịch còn non yếu và sức đề kháng chưa được phát triển hoàn thiện. Sởi là một bệnh truyền nhiễm dễ lây qua đường hô hấp. Mặc dù bệnh sởi có thể điều trị và thường được coi là bệnh nhẹ, nếu không được can thiệp kịp thời, nó có thể dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng như tiêu chảy, viêm não, viêm phổi, viêm tủy, và viêm tai giữa.
Do đó, việc tiêm vắc xin sởi cho trẻ là phương pháp phòng ngừa hàng đầu và hiệu quả nhất, giúp bảo vệ trẻ khỏi những biến chứng nghiêm trọng mà bệnh sởi có thể gây ra.
2. Vắc xin sởi tiêm khi nào là an toàn và hiệu quả cao nhất?
Đối với trẻ nhỏ, mũi tiêm vắc xin sởi đầu tiên thường được thực hiện khi trẻ đạt trên 9 tháng tuổi. Sau mũi tiêm đầu tiên, thời gian giữa các mũi tiêm phụ thuộc vào loại vắc xin sử dụng, có thể là 1 tháng, 3 tháng, hoặc từ 1 đến 4 năm. Đây là khoảng thời gian cần thiết để thực hiện mũi tiêm nhắc lại thứ hai.
Mũi tiêm sởi đầu tiên đóng vai trò quan trọng trong việc kích thích cơ thể sản xuất kháng thể chống lại virus sởi. Mũi tiêm thứ hai sẽ giúp củng cố và gia tăng khả năng miễn dịch, làm tăng cường hiệu quả bảo vệ cơ thể trước virus. Chính vì vậy, các chuyên gia khuyến nghị rằng trẻ nên được tiêm đủ hai mũi vắc xin sởi theo chỉ định để đạt được sự bảo vệ tối ưu.
3. Các đối tượng nên tiêm phòng vắc xin sởi
Bệnh sởi có khả năng lây lan nhanh chóng, vì vậy để duy trì sự bảo vệ cộng đồng hiệu quả, cần đạt ít nhất 95% tỷ lệ miễn dịch trong Xã hội. Nếu tỷ lệ tiêm chủng không đạt yêu cầu, nguy cơ bùng phát dịch bệnh là rất cao. Tất cả các nhóm tuổi, nếu chưa có miễn dịch tự nhiên hoặc chưa được tiêm phòng, đều có nguy cơ cao mắc bệnh sởi và cần được tiêm vaccine đúng cách và đúng thời điểm. Ở Việt Nam, những nhóm đối tượng có nguy cơ cao và cần ưu tiên tiêm phòng sởi bao gồm:
- Trẻ nhỏ đã mất miễn dịch thụ động từ mẹ nhưng chưa được tiêm vaccine.
- Trẻ đã nhận vaccine phòng sởi nhưng không có phản ứng miễn dịch đủ.
- Thanh niên và người trưởng thành chưa từng mắc bệnh sởi hoặc chưa tiêm vaccine.
- Người cao tuổi mắc các bệnh mãn tính như tim mạch, huyết áp cao, bệnh phổi, tiểu đường, và các bệnh nền khác.
4. Trường hợp chống chỉ định tiêm vacxin sởi.
Một số nhóm đối tượng không nên tiêm vaccine sởi do những lý do sức khỏe cụ thể. Các trường hợp chống chỉ định bao gồm:
- Người suy giảm miễn dịch: Những người có hệ miễn dịch bị suy yếu do các bệnh bẩm sinh, nhiễm HIV/AIDS, hoặc đang dùng thuốc ức chế miễn dịch như thuốc điều trị ung thư (hóa trị, xạ trị, thuốc kháng thể đơn dòng).
- Người mắc bệnh liên quan đến máu hoặc hệ bạch huyết: Những người bị rối loạn tế bào máu, ung thư ảnh hưởng đến xương tủy hoặc hệ bạch huyết, cũng như những người đang điều trị bệnh lao.
- Người dị ứng với thành phần vaccine: Những người có tiền sử phản ứng nghiêm trọng như sốc phản vệ với các thành phần trong vaccine sởi, chẳng hạn như gelatin hoặc neomycin.
- Phụ nữ mang thai: Vaccine sởi là vaccine sống giảm động lực, do đó không nên tiêm cho phụ nữ đang mang thai. Mặc dù không có bằng chứng cho thấy có nguy cơ tăng lên cho thai nhi khi người mẹ vô tình tiêm vaccine sởi trong thời kỳ mang thai, nếu phát hiện mang thai sau khi đã tiêm vaccine, thai phụ nên thông báo ngay cho bác sĩ để được theo dõi và kiểm tra kỹ lưỡng.
Các trường hợp này cần được xem xét cẩn thận để đảm bảo an toàn và hiệu quả của việc tiêm phòng.
5. Tác dụng phụ có thể gặp sau khi tiêm vaccine sởi
Trong khoảng thời gian từ 24 đến 48 giờ sau khi tiêm vaccine sởi cho trẻ, có thể xuất hiện một số phản ứng phụ như:
- Sốt: Có thể là sốt nhẹ hoặc sốt cao, kéo dài trong vài giờ.
- Quấy khóc và khó chịu: Trẻ có thể tỏ ra quấy khóc nhiều hơn bình thường và cảm thấy không thoải mái.
- Khó ngủ và nôn trớ: Trẻ có thể gặp khó khăn khi ngủ hoặc trớ khi bú.
Các bác sĩ cho biết đây là những phản ứng bình thường của cơ thể khi tiếp xúc với tác nhân lạ. Phụ huynh nên theo dõi tình trạng của trẻ một cách thường xuyên và sẵn sàng xử lý kịp thời nếu có dấu hiệu bất thường.
Nếu sau khi tiêm vaccine sởi cho bé, xuất hiện những triệu chứng sau đây, cần đưa trẻ đến cơ sở y tế gần nhất để được thăm khám và xử lý kịp thời:
- Sốt cao: Sốt vượt quá 38,5 độ C, đặc biệt nếu đã dùng thuốc hạ sốt nhưng không hiệu quả.
- Sốt kéo dài: Sốt cao kéo dài hơn 2 ngày hoặc sốt không giảm mà tái phát sau 1 - 2 ngày.
- Triệu chứng kèm theo: Sốt đi kèm với phát ban, tiêu chảy, ho, hoặc các triệu chứng khác.
- Trẻ có dấu hiệu khó chịu, từ chối bú hoặc ăn, khó thở hoặc thở nhanh, hôn mê, li bì, hoặc các dấu hiệu nghiêm trọng khác.
Những triệu chứng này có thể là dấu hiệu của phản ứng nghiêm trọng và cần được kiểm tra y tế ngay lập tức để đảm bảo sức khỏe và an toàn cho trẻ.
Việc tiêm vắc xin sởi đúng lịch là vô cùng quan trọng để bảo vệ sức khỏe cho trẻ. Các bậc phụ huynh nên đưa trẻ đi tiêm chủng đầy đủ theo đúng lịch hẹn để đảm bảo trẻ được bảo vệ tốt nhất.
