Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an vừa ban hành kết luận điều tra, đề nghị truy tố 86 bị can trong vụ án liên quan Tập đoàn Vạn Thịnh Phát, Ngân hàng SCB và một số đơn vị. Trong 86 người bị đề nghị truy tố có 45 cựu lãnh đạo, cán bộ SCB, 8 người của Tập đoàn Vạn Thịnh Phát, 12 cựu cán bộ Ngân hàng Nhà nước, 3 Thanh tra Chính phủ, một người của Kiểm toán Nhà nước. Riêng bị can Trương Mỹ Lan, Chủ tịch Tập đoàn Vạn Thịnh Phát, bị đề nghị truy tố 3 tội danh: Đưa hối lộ, Vi phạm quy định về hoạt động của ngân hàng và Tham ô tài sản.
Bị can Trương Mỹ Lan khi chưa bị khởi tố. Ảnh: V.T.P.
Theo kết luận, trong quá trình hoạt động, Tập đoàn Vạn Thịnh Phát đã xây dựng "hệ sinh thái Vạn Thịnh Phát" với hơn hơn 1.000 doanh nghiệp, chia làm 4 nhóm chính có quan hệ chặt chẽ với nhau, gồm: nhóm định chế tài chính, nhóm công ty có hoạt động kinh doanh tại Việt Nam, nhóm các công ty "ma’’ tại Việt Nam và mạng lưới công ty tại nước ngoài.
Trong nhóm định chế tài chính, SCB có vai trò đặc biệt quan trọng, được bị can Trương Mỹ Lan sử dụng như một công cụ tài chính để cấp vốn cho các công ty trong hệ sinh thái. Mọi hoạt động của ngân hàng này đều cơ bản phục vụ hoạt động của nữ chủ tịch tập đoàn.
Khi cần tiền, bị can Lan chỉ đạo lãnh đạo ngân hàng phối hợp với cán bộ chủ chốt ở Vạn Thịnh Phát rút dưới hình thức giải ngân cho các hồ sơ vay được lập khống. Quy trình giải ngân tiền của SCB bị can Lan là rút tiền trước, hoàn thiện hồ sơ sau.
Theo kết luận điều tra, để hợp thức việc rút tiền, tránh bị cơ quan chức năng phát hiện, truy vết dòng tiền, Trương Mỹ Lan chỉ đạo các bị can tại SCB và Vạn Thịnh Phát sử dụng các phương án vay vốn khống thực hiện giải ngân, chuyển tiền vào các tài khoản của những cá nhân, pháp nhân "ma" hoặc cho họ rút tiền mặt để "cắt đứt dòng tiền".
Khi cần sử dụng ngay một số tiền mặt, bị can Lan chỉ đạo lãnh đạo SCB sẽ chia nhau tìm cách đáp ứng. Dòng tiền chủ yếu lấy từ nguồn khoản vay tín dụng hoặc phát hành trái phiếu.
Khi có tiền, Trương Mỹ Lan chỉ đạo Bùi Văn Dũng (lái xe riêng) đến SCB chi nhánh Sài Gòn để nhận tiền. Cùng lúc đó, nhân viên SCB sẽ liên hệ với người của Vạn Thịnh Phát yêu cầu cung cấp pháp nhân, cá nhân nhận tiền, rút tiền... lập phiếu chi và các thủ tục để hoàn tất nghiệp vụ rút tiền mặt.
Khi có tiền, bị can Trương Mỹ Lan chỉ đạo cho Bùi Văn Dũng (lái xe của bị can Lan) để dùng ôtô chở về nhà riêng của nữ chủ tịch ở tòa nhà Sherwood số 127 Pasteur, quận 3, TP HCM hoặc trụ sở Tập đoàn Vạn Thịnh Phát ở 193-203 Trần Hưng Đạo. Sau đó, tiền do Dũng hoặc Trần Thị Hoàng Uyên (trợ lý của bị can Lan) chuyển đến các địa chỉ khác nhau do chủ tịch Vạn Thịnh Phát chỉ đạo.
Theo sổ ghi chép cùng lời khai của Dũng và Uyên, từ tháng 2-2019 đến khoảng tháng 9-2022 đã vận chuyển tiền mặt từ SCB về nhà riêng bà Lan, Tập đoàn Vạn Thịnh Phát hoặc giao cho người khác, ước tính khoảng 108.000 tỉ đồng và 14,7 triệu USD (khoảng 355 tỉ đồng). Kết luận điều tra không nêu về đích đến cuối cùng của các khoản tiền này.
Ngoài các hành vi đã kết luận, Bộ Công an đã tách vụ án hình sự Lừa đảo chiếm đoạt tài sản liên quan phát hành trái phiếu và Rửa tiền để tiếp tục điều tra. Trong 22 người đã bị khởi tố để điều tra trong giai đoạn 2, vợ chồng Trương Mỹ Lan, Chu Lập Cơ cùng 6 người khác bị cáo buộc có hành vi Rửa tiền. Bị can Bùi Văn Dũng và Trần Thị Hoàng Yên cũng bị khởi tố về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản song cảnh sát tách vụ án điều tra ở giai đoạn sau.
Nguyễn Hưởng