Giờ tan tầm, tôi chậm chạp nhích từng chút một giữa dòng người vội vã. Khi đến ngã tư, trước mặt là hàng dài xe cộ ken kín, chồng lớp lên nhau. Đèn đỏ vẫn còn hơn 60 giây, nhưng phía sau, những tiếng còi inh ỏi đã bắt đầu vang lên, chát chúa và đầy sốt ruột.
Có tài xế bấm còi liên hồi, cố len lỏi thêm một chút về phía vạch dừng. Có người dằn mạnh còi để ép xe phía trước phải nép vào, nhường lối cho mình rẽ phải, dù biển báo cấm rẽ đã hiện rõ. Phần lớn còn lại chỉ đơn giản muốn dùng tiếng còi như một lời nhắc nhở – rằng khi đèn xanh bật lên, tất cả phải lao đi thật nhanh, không được phép chậm trễ dù chỉ một giây.
Đường chật cứng đến không thể nhúc nhích, tôi cùng hàng trăm người khác đành đứng yên chịu sự tra tấn của loại âm thanh chói lói, gay gắt như muốn xói vào đầu. Sau một ngày rút hết sức làm việc, đang phải hành xác trong cảnh tắc đường, sự ô nhiễm âm thanh kinh khủng này nhiều lúc khiến tôi muốn phát điên. Đôi khi có người không chịu nổi phải quát lên: "Đằng nào cũng đã đi được đâu, còi gì còi lắm thế!"; nhưng tiếng quát lạc lõng ấy cũng chìm trong tiếng còi và chẳng thay đổi được gì.
Ngoài những hành vi như vượt đèn đỏ hay lao xe lên vỉa hè, việc bấm còi vô tội vạ cũng trở thành một "đặc sản" đáng ngán ngẩm của giao thông đô thị Việt Nam. Dù nhiều vi phạm đã giảm đáng kể nhờ các mức phạt nặng theo Nghị định 168/2024/NĐ-CP, nhưng tình trạng bấm còi sai quy định vẫn diễn ra tràn lan, dù mức xử phạt cho lỗi này không hề nhẹ.
Theo khoản 9, Điều 7 của Nghị định 168/2024/NĐ-CP, có hiệu lực từ ngày 1/1/2025, hành vi bấm còi xe máy liên tục sẽ bị phạt từ 8 - 10 triệu đồng—tăng gấp 20 lần so với mức 400 - 600 nghìn đồng trước đây, thậm chí còn nặng hơn cả lỗi vượt đèn đỏ. Vậy mà nhiều tài xế vẫn phớt lờ.
Đến ngã tư, còi xe inh ỏi như một bản hòa tấu hỗn loạn. Thấy có xe trước mặt đi chậm: bấm còi. Cảm thấy xe bên cạnh đi quá sát: bấm còi. Đèn đỏ còn vài giây nhưng dòng xe chưa kịp chuyển động: bấm còi. Còi xe, từ một công cụ cảnh báo, đã trở thành thứ vũ khí âm thanh khiến đường phố lúc nào cũng căng thẳng, ngột ngạt.
Nhiều người bấm còi như một thói quen, như một lời ra lệnh: "Tránh ra cho tôi đi". Nhiều người coi tiếng còi như một hình thức thị uy hay để bày tỏ thái độ khi thấy bực mình hay ngứa mắt với tài xế khác. Nhiều người bấm liên hồi như muốn trút bớt những mệt mỏi, tức giận tích tụ cả ngày mà không quan tâm đến việc hành vi của họ gây stress nặng hơn cho cả đám đông.
Theo quy định, tài xế chỉ được sử dụng còi xe trong hai trường hợp: Báo hiệu khi có tình huống nguy hiểm có thể ảnh hưởng đến an toàn giao thông hoặc báo hiệu khi chuẩn bị vượt xe. Một số người cố tình ngụy biện, tự xếp mình vào trường hợp thứ hai, nhưng rõ ràng, khi tất cả xe cộ đang dừng chờ đèn đỏ, thì họ làm sao có thể vượt? Ngay cả khi đèn xanh bật lên, đường đông nghẹt không còn kẽ hở, thì bấm còi để vượt cũng là chuyện vô nghĩa.
Lý do mức phạt tăng mạnh nhưng tài xế vẫn không sợ là vì việc xử lý hành vi này chưa thực sự nghiêm túc và triệt để. So với các lỗi dễ gây nguy hiểm như vượt đèn đỏ, uống rượu bia khi lái xe hay chạy lên vỉa hè, thì bấm còi sai quy định ít được chú trọng, đặc biệt vào giờ cao điểm khi cảnh sát giao thông phải tập trung điều tiết dòng xe, tránh ùn tắc.
Ngoài ra, bắt quả tang tài xế bấm còi không hề đơn giản. Khi bị nhắc nhở, họ có thể dễ dàng chối tội. Camera phạt nguội cũng khó phát hiện ai là người bấm còi trong hàng trăm phương tiện cùng lúc. Nếu xử lý không khéo, sẽ nảy sinh tranh cãi: Bắt người này mà bỏ qua người kia thì có công bằng không? Có lẽ vì hiểu được sự bất cập này, nhiều tài xế dù đã bỏ thói quen vượt đèn đỏ, chạy ẩu hay lấn vỉa hè, nhưng vẫn ngang nhiên bấm còi vô tội vạ, tra tấn mọi người bằng thứ âm thanh chói tai.
Thực tế, tiếng còi xe không chỉ gây khó chịu mà còn tiềm ẩn nguy hiểm nghiêm trọng. Một nghiên cứu trên 750 thành phố thuộc 25 quốc gia châu Âu cho thấy, khoảng 60 triệu người đang phải sống chung với mức ô nhiễm tiếng ồn vượt ngưỡng cho phép từ giao thông đường bộ. Tiếng ồn kéo dài làm tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch, huyết áp, thậm chí liên quan đến khoảng 3.600 ca tử vong sớm mỗi năm.
Ngoài việc xử phạt nghiêm và cho tài xế thấy hành vi của họ xấu xí ra sao, tôi đề nghị cơ quan chức năng ban hành quy định về các "khung giờ không còi".
Bạn có đồng tình với ý kiến trên? Hãy chia sẻ ở box bình luận bên dưới.
