Lộ diện 'thủ phạm' khiến Hà Nội có mức ô nhiễm không khí báo động

Tại hội thảo “Chất lượng không khí Hà Nội: Thực trạng và định hướng giải pháp” diễn ra ngày 4/9, trước tình trạng ô nhiễm không khí ngày càng trầm trọng ở Hà Nội nói riêng và Việt Nam nói chung, Tổng cục Môi trường, Bộ Tài nguyên và Môi trường cho rằng, để đánh giá toàn diện chất lượng không khí tại một khu vực nhất định cần phải phân tích, đánh giá số liệu quan trắc của nhiều thông số liên tục trong ngày và trong năm.

 

 

Để lý giải chính xác điều kiện khí tượng nào gây ra hiện tượng nồng độ bụi tăng cao đột biến cần có các nghiên cứu chuyên sâu, đặc biệt là ứng dụng các mô hình chất lượng không khí. Nhiều nghiên cứu tại Hà Nội đã chỉ ra hiện tượng nghịch nhiệt là một trong các nguyên nhân chính làm cho nồng độ các chất ô nhiễm (đặc biệt là bụi PM2.5) tăng cao đột biến.

 

Nghịch nhiệt là một hiện tượng của khí quyển xảy ra khi nhiệt độ của lớp khí quyển trên cao lớn hơn nhiệt độ của lớp khí quyển phía dưới. Nghịch nhiệt xảy ra hầu như ở tất cả các thời điểm khác nhau của năm, thường xảy ra với tần suất cao vào mùa Đông khi không khí ổn định, đêm kéo dài và có không khí lạnh tràn về.

 

 

Khi xảy ra hiện tượng nghịch nhiệt, lớp nghịch nhiệt đóng vai trò như một “chiếc mũ” và dừng quá trình xáo trộn trong bầu khí quyển, khiến cho các chất ô nhiễm bị giữ lại trong môi trường không khí. Quá trình này làm nồng độ các chất ô nhiễm tăng cao khiến chất lượng môi trường không khí tại lớp gần bề mặt đất bị suy giảm, gây ảnh hưởng đến sức khỏe con người. Tại các nước đang phát triển, nhiều nghiên cứu đã chứng minh, sức khỏe con người bị ảnh hưởng do tiếp xúc với môi trường không khí ô nhiễm trong những ngày xảy ra hiện tượng nghịch nhiệt ngày càng tăng trong những năm gần đây. Nghịch nhiệt cũng làm gia tăng bệnh hô hấp cấp.

 

Kết quả nghiên cứu từ các nguồn thống kê số liệu khí tượng trong khoảng thời gian từ năm 2011 - 2015 cho thấy, hiện tượng nghịch nhiệt tại khu vực Hà Nội xuất hiện với thời gian dài và tần suất cao vào các tháng mùa đông.

 

 

Cùng khoảng thời gian, không gian trên, kết quả thống kê số liệu bệnh nhân nhóm người cao tuổi khám và điều trịcác bệnh hô hấp và tim mạch tại Bệnh viện Lão khoa Trung ương có xu hướng tăng trong những khoảng thời gian diễn ra hiện tượng nghịch nhiệt.

 

Khoảng thời gian xảy ra hiện tượng nghịch nhiệt thống kê được theo nghiên cứu này trùng với khoảng thời gian mà chất lượng môi trường không khi tại thủ đô Hà Nội được đánh giá là ô nhiễm nghiêm trọng là nguyên nhân chính làm gia tăng các bệnh về đường hô hấp và tim mạch trong cộng đồng. Như vậy, kết quả của nghiên cứu bước đầu chứng minh được rằnghiện tượng nghịch nhiệt có ảnh hưởng đến sức khỏe của cộng đồng dân cư sống tại TP. Hà Nội với mối tương quan theo chiều hướng tác động bất lợi trên nhóm người cao tuổi.

 

Cần có những nghiên cứu cụ thể hơn về số liệu chất lượng môi trường không khí trong những ngày xuất hiện hiện tượng nghịch nhiệt để có thể đánh giá chính xác tác động của hiện tượng nghịch nhiệt đến chất lượng môi trường và sức khỏe của cộng đồng dân cư sống trong khu vực có hiện tượng nghịch nhiệt xảy ra.