Ngày 25/2, Cơ quan Dự báo Thời tiết Quốc gia Mỹ (NWS) đã công bố bản cập nhật quan trọng về tình hình thời tiết trên toàn cầu, bao gồm diễn biến của dao động Madden-Julian (MJO) và sự gia tăng đột biến của bão nhiệt đới ở Nam bán cầu.
MJO bị gián đoạn do tác động của La Nina
Sau nhiều tháng hoạt động mạnh mẽ, dao động Madden-Julian (MJO) đã gặp phải sự cản trở từ sóng Rossby xích đạo kết hợp với trạng thái La Niña kéo dài. Sự can thiệp này đã làm chậm quá trình di chuyển của MJO về phía đông, gây ra tình trạng đình trệ khi tiến vào khu vực Tây Bán cầu.
Điều này dẫn đến những xáo trộn trong hoạt động đối lưu dọc theo đường xích đạo, làm tăng thêm dấu ấn khô hạn đặc trưng của La Niña tại khu vực trung tâm Thái Bình Dương, gần Đường đổi ngày.
Tuy nhiên, những ngày gần đây, tín hiệu của MJO đã có dấu hiệu phục hồi. Theo dự báo, trong tuần tới, MJO sẽ lấy lại động lực và tiếp tục tiến vào khu vực Ấn Độ Dương, có khả năng ảnh hưởng đến điều kiện thời tiết trong khu vực này.
Bão nhiệt đới hoạt động mạnh tại Nam bán cầu
Đầu tuần trước, tình hình thời tiết tương đối yên tĩnh khi không có cơn bão mới nào hình thành. Bão Taliah, sau một thời gian kéo dài, chính thức suy yếu và mất đặc tính nhiệt đới vào ngày 19/2 trước khi bị hấp thụ vào dòng gió tây.
Tuy nhiên, kể từ ngày 20/2, Nam bán cầu đã bước vào một giai đoạn bùng nổ của bão nhiệt đới, với sự xuất hiện liên tiếp của năm cơn bão mới:
Bão Alfred (22/2): Hình thành trên Biển San Hô Bắc sau khi được Trung tâm Cảnh báo Bão Liên hợp (JTWC) theo dõi từ ngày 20/2. Bão đang di chuyển về phía đông trước khi đổi hướng xuống phía nam, tiến về bờ biển phía đông nước Úc.
Bão Rae (22/2): Xuất hiện ở Nam Thái Bình Dương, gần Đường đổi ngày, nhanh chóng mạnh lên với sức gió đạt 166 km/h trước khi bắt đầu suy yếu.
Bão Bianca (23/2): Hình thành trên Biển Timor, được JTWC theo dõi từ ngày 20/2. Bão di chuyển quanh rìa cận nhiệt đới Tây Australia và đang tiếp tục dịch xuống phía nam.
Bão Seru (24/2): Xuất hiện ở phía bắc New Caledonia, hiện đang di chuyển về hướng đông nam, tiến dần về Đường đổi ngày.
Bão Garance (25/2): Hình thành ngoài khơi đông bắc Madagascar, dự kiến sẽ bị tác động bởi một rìa cận nhiệt đới sâu ở phía đông, khiến bão đổi hướng mạnh xuống phía nam và di chuyển về đảo Réunion.
Ngoài ra, trong 24 giờ tới, các nhà khí tượng cũng đang theo dõi khả năng xuất hiện thêm một cơn bão mới ở phía đông Madagascar, đánh dấu sự gia tăng đáng kể của hoạt động bão nhiệt đới tại khu vực này.
Dự báo bão trong thời gian tới
Trong hai tuần tới, dao động Madden-Julian (MJO) vẫn đang trong quá trình tái tổ chức, khiến dự báo bão có phần thiếu chắc chắn. Tuy nhiên, các dấu hiệu khí tượng cho thấy khả năng hình thành bão tại một số khu vực là khá rõ ràng.
Dự báo cho thấy vùng Ấn Độ Dương phía tây sẽ có hoạt động đối lưu mạnh, làm tăng nguy cơ phát triển các hệ thống bão. Cả hai mô hình dự báo hàng đầu, ECMWF và GEFS, đều đồng thuận với nhận định này.
- Tại khu vực trung tâm Ấn Độ Dương (khoảng 60° kinh đông), xác suất hình thành bão được dự báo ở mức 40-60%.
- Từ phía bắc Madagascar đến khoảng 80° kinh đông, xác suất này dao động trong khoảng 20-40%.
Một số mô hình dự báo cũng gợi ý về khả năng xuất hiện xoáy thuận nhiệt đới gần Đường đổi ngày. Tuy nhiên, các tín hiệu này có thể chỉ là tàn dư từ những hệ thống bão hiện tại. Ngoài ra, khu vực này dự kiến sẽ bước vào giai đoạn suy yếu của đối lưu, khiến nguy cơ bão mới giảm đi đáng kể.
Bước sang tuần thứ ba, khi MJO tái lập mô hình sóng đơn và vùng đối lưu mạnh di chuyển đến khu vực Australia, nguy cơ hình thành bão sẽ tăng nhẹ. Các khu vực từ Tây Ấn Độ Dương đến Vịnh Carpentaria có thể chứng kiến sự phát triển của các hệ thống bão mới.
Trong thời gian tới, thời tiết sẽ tiếp tục chịu tác động lớn từ sự tái tổ chức của MJO cũng như ảnh hưởng kéo dài của La Niña. Nhiều khu vực cần đặc biệt cảnh giác trước nguy cơ xuất hiện các cơn bão nhiệt đới, có thể gây ra những biến động đáng kể về khí hậu.
