Toàn cảnh nhà bia.
Ngày 5/2, Văn phòng UBND tỉnh Thừa Thiên Huế cho hay, Thủ tướng Chính phủ vừa có Quyết định về việc công nhận Bảo vật quốc gia (đợt 8) đối với 27 hiện vật và nhóm hiện vật.
Trong đó, tỉnh Thừa Thiên Huế có 2 hiện vật và nhóm hiện vật là Bia “Ngự kiến Thiên Mụ Tự” (Niên đại 1715) và Bộ chóp tháp Champa Linh Thái (Niên đại Thế kỷ XII - XIII).
Với sự công nhận 2 hiện vật và nhóm hiện vật có giá trị này sẽ nâng số bảo vật quốc gia trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên Huế lên 35 bảo vật quốc gia.
Theo tìm hiểu, Bia “Ngự kiến Thiên Mụ Tự” được chúa Nguyễn Phúc Chu dựng ở chùa Thiên Mụ từ năm 1715 và tồn tại ở vị trí nguyên gốc từ đó cho đến tận ngày nay. Hiện do Bảo tàng Cổ vật Cung đình Huế - Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế quản lý.
Bia “Ngự kiến Thiên Mụ Tự” có nhiều giá trị về chính trị tư tưởng, lịch sử và văn hóa thời các chúa Nguyễn, đánh dấu một giai đoạn lịch sử quan trọng trong quá trình phát triển thịnh vượng ở Đàng Trong liên quan trực tiếp đến chúa Nguyễn Phúc Chu - vị chúa Nguyễn có nhiều công lao trong sự nghiệp mở mang phát triển đất nước vào đầu thế kỷ XVII.
Nội dung khắc trên bia cũng như hình thức trang trí ở trên bia là nguyên gốc, chưa bao giờ được thay thế hoặc sao chép. Đây là một tác phẩm điêu khắc đá đặc sắc của Việt Nam vào đầu thế kỷ XVIII.
Hình thức trang trí và kỹ thuật chạm khắc trên bia phản ánh sự kế thừa từ mỹ thuật thời Lê - Trịnh, đồng thời có những nét riêng của phong cách bia thời Nguyễn với những đặc trưng mang giá trị thẩm mỹ tiêu biểu cho một giai đoạn lịch sử.
Bộ chóp tháp Champa Linh Thái.
Trong khi đó, Bộ chóp tháp Champa Linh Thái (hiện lưu giữ tại Bảo tàng Lịch sử Thừa Thiên Huế) là hiện vật gốc độc bản, là tác phẩm nghệ thuật đặc biệt, tiêu biểu cho một giai đoạn lịch sử.
Chóp tháp được chế tác theo biểu tượng búp sen cách điệu trên một bệ vuông có kỹ thuật cao mà không gặp ở bất kỳ hiện vật nào được biết cho đến nay trong văn hóa Champa.
Bệ chóp tháp được cách điệu với tám cánh sen đang nở, tám cánh sen chia đều hướng về tám hướng.Chóp tháp và Bệ tháp Champa Linh Thái có những nét riêng biệt, hiếm gặp trong lịch sử kiến trúc đền tháp Champa ở nước ta.
Các hiện vật này không chỉ có kích thước lớn mà trong đó còn chứa đựng tư duy xây dựng chặt chẽ kết hợp khiếu thẩm mỹ của những người thợ thủ công chế tác điêu khắc đá Champa.
