Trước thực trạng nhiều nội dung xấu độc xuất hiện trên các nền tảng xuyên biên giới, trong đó có TikTok, có ý kiến cho rằng cần biện pháp mạnh tay, như cấm hoạt động tại Việt Nam. "Ứng dụng nên bị cấm tại Việt Nam vì gây quá nhiều tiêu cực cho người dùng, trong đó đa số là trẻ em và học sinh. Nhiều người lợi dụng TikTok để quảng cáo, bán hàng kém chất lượng, hay chiêu trò thách đấu qua lại", độc giả Trương Chung bình luận trong bài viết về sáu vi phạm của TikTok.
Tại cuộc họp chiều 6/4, đại diện Bộ Thông tin và Truyền thông cho biết việc này sẽ được thực hiện theo quy trình, thủ tục của pháp luật. "Hiện pháp luật Việt Nam đã có đầy đủ quy định, quy trình để thực hiện biện pháp đảm bảo an ninh mạng, không chỉ giới hạn ở việc chặn, hạ ứng dụng vi phạm", ông Nguyễn Thanh Lâm, Thứ trưởng Thông tin và Truyền thông, nói.
Logo ứng dụng TikTok phía trước một nội dung vi phạm trên nền tảng. Ảnh: Lưu Quý
Giải thích rõ hơn, ông Lê Quang Tự Do, Cục trưởng Phát thanh, truyền hình và Thông tin điện tử, cho biết cơ quan quản lý có công cụ để thực hiện về cả kinh tế, kỹ thuật và ngoại giao với các nền tảng xuyên biên giới. Các công cụ này có trong các bộ luật gồm Luật Công nghệ thông tin, Luật Quảng cáo, Luật an ninh mạng, Nghị định 72/2013/NĐ-CP và 70/2021/NĐ-CP.
Về kinh tế, sẽ cắt đứt dòng tiền tới các nền tảng vi phạm cũng như những người làm nội dung trên đó. Với những nền tảng mà Bộ Thông tin và Truyền thông công bố vi phạm, các nhãn hàng, đại lý không được quảng cáo; ngân hàng, trung gian thanh toán không được hợp tác thanh toán; sàn thương mại điện tử không được buôn bán trên đó.
Về kỹ thuật, Việt Nam có thể thực hiện biện pháp ngăn chặn hoạt động như chặn tên miền, máy chủ trong trường hợp nền tảng không gỡ bỏ thông tin vi phạm theo yêu cầu của cơ quan có thẩm quyền. Ngoài ra, Bộ sẽ truyền thông để cảnh tỉnh, khuyến cáo người dân không tham gia nền tảng có nội dung độc hại.
"Mục đích của các biện pháp là để các nền tảng xuyên biên giới không có văn phòng tại Việt Nam như Facebook, YouTube phải tuân thủ nghiêm", Cục trưởng nói.
Còn với TikTok, một trong số ít nền tảng có văn phòng ở Việt Nam, sẽ có đoàn thanh kiểm tra liên ngành để xem xét toàn diện nền tảng. Đợt gần nhất sẽ diễn ra vào tháng 5, kiểm tra các vấn đề về cách phân phối nội dung, thuế, thương mại điện tử, quảng cáo.
"Sau đợt kiểm tra, Bộ Thông tin và Truyền thông sẽ phối hợp với các Bộ, ngành để đánh giá ảnh hưởng của TikTok cũng như tính chấp hành pháp luật của họ, từ đó tham mưu với lãnh đạo hướng xử lý triệt để, chứ không chỉ đấu tranh yêu cầu gỡ bỏ nội dung", ông Do nói.
Theo Thứ trưởng Nguyễn Thanh Lâm, cuộc kiểm tra tới đây sẽ góp phần củng cố căn cứ, song song với công tác truyền thông để đạt được nhận thức chung với xã hội, cộng đồng. "Khi câu chuyện này trở thành đòi hỏi của cuộc sống, cơ quan nhà nước sẽ có biện pháp mạnh để xử lý", ông Lâm cho hay.
Trả lời VnExpress hôm 4/4 về cuộc thanh kiểm tra sắp tới, đại diện TikTok Việt Nam cho biết mong muốn lắng nghe các góp ý từ Chính phủ để có thể hoạt động tốt hơn trong tương lai. "Đây cũng là cơ hội để TikTok báo cáo với Chính phủ về những thành quả công ty đã đạt được cũng như những đóng góp của TikTok trong bốn năm hoạt động", TikTok Việt Nam nói.
Mạnh tay xử lý nền tảng xuyên biên giới
Bộ Thông tin và Truyền thông cho biết đã phối hợp với các Bộ, ngành có liên quan nhiều lần tổ chức làm việc, có văn bản yêu cầu các nền tảng như TikTok, Facebook, YouTube chủ động ngăn chặn, gỡ bỏ thông tin vi phạm. Tuy nhiên trong nhiều trường hợp, họ không chủ động xử lý nội dung xấu độc, thậm chí góp phần lan toả chúng.
Màn hình gợi ý nội dung của TikTok từ khi người dùng chưa đăng nhập. Ảnh: Lưu Quý
Cuối 2022, Bộ cũng đưa ra chủ trương về blacklist (danh sách đen) và whitelist (danh sách an toàn) trong hoạt động quảng cáo trên mạng xã hội nhằm chặn nguồn tiền nuôi kênh độc hại. Trong đó, những nhãn hàng, đại lý đặt quảng cáo trên các kênh có trong blacklist sẽ bị phạt và công khai nhãn hiệu. Hàng chục nhãn hàng, đại lý quảng cáo đã bị phạt vì vi phạm.
Thời gian tới, Bộ sẽ cải thiện công cụ rà quét, gồm cả hình ảnh, video. Cơ quan quản lý cũng triển khai đồng bộ giải pháp về pháp lý, kinh tế, kỹ thuật, ngoại giao, truyền thông để yêu cầu các nền tảng xuyên biên giới phải tuân thủ pháp luật Việt Nam.
Trên thế giới, Ấn Độ, Pakistan, Afghanistan đã cấm TikTok vì lo ngại về bảo mật, quyền riêng tư, nội dung trái đạo đức. Ngoài ra, nhiều quốc gia và tổ chức cũng cấm ứng dụng trên thiết bị của công chức, nhân viên chính phủ, như Mỹ, Australia, Anh, Canada, New Zealand, Pháp, Na Uy, Bỉ, Hà Lan, Estonia, Nghị viện Châu Âu, Ủy ban Châu Âu, Hội đồng EU vì vấn đề an toàn thông tin.
