ThS.BS Hoàng Thị Phú Bằng, Viện Tim mạch Quốc gia, BV Bạch Mai cho biết, tăng huyết áp (THA) là nguyên nhân chính dẫn đến đột quỵ. Theo nghiên cứu tại Viện Tim mạch: Cứ 10 người có đột quỵ lần đầu thì 8 người trong số đó có THA. Đột quỵ và THA xảy ra hầu hết ở người lớn tuổi.
Để giảm thiểu nguyên nhân tử vong số một tại Việt Nam, cần kiểm soát tốt huyết áp ở người lớn tuổi. Bên cạnh yếu tố do THA, việc hút thuốc lá và một số bệnh lý khác như: tiểu đường, bệnh động mạch cảnh, bệnh động mạch ngoại biên, rung nhĩ, bệnh thiếu máu hồng cầu hình liềm, rối loạn mỡ máu, dinh dưỡng kém, it vận động và béo phì cũng là căn nguyên dẫn đến đột quỵ.
![]() |
ThS. Phú Bằng khẳng định, điều trị tốt THA làm giảm đáng kể các biến cố tim mạch, trong đó giảm đáng kể tỷ lệ tử vong liên quan đột quỵ não. Việc giảm huyết áp với bất kể phương cách nào cũng giúp giảm rõ rệt nguy cơ đột quỵ. Cứ giảm mỗi 2mmHg HATh sẽ giúp giảm thêm 7% tử vong do bệnh mạch vành và quan trọng hơn, nó giúp giảm thêm 10% tử vong do đột quỵ. Mục tiêu của điều trị THA là đưa về huyết áp tối ưu 120/80 mmHg, với con số huyết áp này thì hầu hết là phòng ngừa được biến chứng đột quỵ ở hầu như tất cả các trường hợp.
GS.TS Nguyễn Lân Việt, Nguyên Viện trưởng Viện Tim mạch Quốc gia cho biết, kết quả điều tra dịch tễ tại Việt Nam qua 5454 người trưởng thành trên quần thể 44 triệu dân cho thấy: 47,6 % người dân có tăng huyết áp.
Song một thực tế đáng buồn ở Việt Nam là tỷ lệ khống chế THA đạt mục tiêu vẫn còn rất thấp. Năm 2009, tỷ lệ đó khoảng 36.3%. Đến năm 2015, giảm còn 31.3 %.
Chính vì vậy, ThS. Phú Bằng nhấn mạnh, giải pháp ngăn ngừa đột quỵ hiệu quả nhất là kiểm soát THAđúng, đủ và lâu dài. Điều trị THA cần tuân thủ chặt chẽ theo y lệnh của bác sĩ chuyên khoa, có chỉ định uống thuốc theo đơn cụ thể.
Song song với việc tuân thủ điều trị để ngăn ngừa đột quỵ do THA phải lưu ý đến tầm quan trọng của thay đổi lối sống như: giảm cân, giảm muối và mỡ bão hòa, giảm lượng calorie trong chế độ ăn, tập thể dục đều đặn và uống rượu ở mức cho phép, bổ sung đủ calci, kali, magne, chất xơ, ngừng hút thuốc lá. Thay đổi lối sống đã được chứng minh có hiệu quả giảm mức huyết áp từ 10 – 20 mmHg, những thay đổi này đôi lúc tương đương với một thuốc điều trị hạ áp.