Trên thị trường quảng cáo nhiều sản phẩm diệt khuẩn công nghệ cao, máy lọc nước nano bạc, còn gắn với cụm từ "chung tay đẩy lùi covid-19". Thoạt nhìn rất dễ lầm tưởng máy này giúp chống dịch covid-19.
[presscloud]http://media.baosuckhoecongdong.vn/upload/video/2020/04/14/video-1586841820_14042020125043.mp4[/presscloud]
Trong khi dịch bệnh covid-19 hoành hành, các sản phẩm được quảng cáo có khả năng diệt vi khuẩn, diệt virus trở thành những loại hàng hóa được săn lùng trên thị trường. Tuy nhiên nhiều người vì tâm lý nóng vội, không phân biệt rõ ràng giữa hai loại vi sinh vật này, đánh đồng rằng một thiết bị có khả năng diệt khuẩn thì có thể tiêu diệt cả virus, nghĩa là có thể bảo vệ được bản thân và gia đình người sử dụng khỏi bệnh tật, nhất là bệnh dịch Covid 19.
Công nghệ diệt khuẩn nghĩa là chỉ diệt vi khuẩn chứ không có khả năng diệt virus gây bệnh.
Cùng với đó là cách quảng cáo với những thông tin dễ gây nhầm lẫn khiến người tiêu dùng như rơi vào ma trận. Những cách sắp xếp từ ngữ, lồng ghép tên sản phẩm nằm giữa các cụm từ như: sản phẩm không thể thiếu trong mùa dịch covid-19, chung tay đẩy lùi covid-19, diệt khuẩn 99,99%, cùng chống virus corona… đang là cách để các nhà quảng cáo, nhà phân phối gây chú ý đối với sản phẩm của mình. Khách hàng cũng có thể vì cách quảng cáo này mà hiểu sai công dụng sản phẩm.
Đơn cử, mới đây Sức khỏe Cộng đồng nhận được ý kiến của độc giả hoài nghi về công dụng của máy lọc nước sử dụng công nghệ diệt khuẩn nano bạc (nano silvor) của Công ty cổ phần Karofi Việt Nam. Bạn đọc cho rằng cách quảng cáo trên các trang mạng xã hội này khiến họ dễ nhầm là máy lọc nước này giúp phòng chống dịch covid-19.
Những mẩu quảng cáo "ăn theo" mùa dịch kiểu "chung tay đẩy lùi dịch viêm phổi do corona"
Những dòng quảng cáo trên panpage Karofi – Chuyên gia lọc nước thông minh, là panpage facebook chính thức của doanh nghiệp này (đại diện karofi xác nhận của mình) đã đăng tải thông tin với nội dung: "Karofi tặng máy diệt khuẩn tận gốc, giảm giá sốc ngừa dịch. Liên hoàn ưu đãi, Karofi chung tay đẩy lùi dịch viêm phổi do Corona cho khách hàng khi mua máy lọc nước: Tặng ngay một máy diệt khuẩn Nano Silvor..." hay "Tặng thêm 1 máy diệt khuẩn Nano Silvor trị giá ... khi mua một máy lọc nước... Sử dụng rửa tay, rửa rau củ quả diệt khuẩn, khử trùng vật dụng trong nhà... Hiệu quả diệt khuẩn tới vài giờ đồng hồ. Vũ khí tuyệt với phòng ngừa bệnh tật trong mùa dịch do virus Covid 19 gây ra...".
Những nội dung quảng cáo này liệu có gây hiểu nhầm?
Trên MXH còn từng xuất hiện thông tin quảng cáo thế này, sau đó đã bị gỡ bỏ
Một loại công nghệ gọi là R.O từ lâu nay vẫn được quảng cáo là diệt virus, riêng công nghệ nano bạc thì mới được nói đến.
Trao đổi với Sức khỏe Cộng đồng, Bà Nguyễn Thị Bích Thủy (Phó Giám đốc Marketing Karofi) cho rằng nguyên nhân của sự nhầm lẫn này không phải từ đơn vị quảng cáo mà do nhiều người không phân biệt được vi khuẩn và virus. Bà Thủy khẳng định đơn vị quảng cáo nói rằng công nghệ nano bạc có khả năng diệt khuẩn có nghĩa là chỉ có khả năng diệt vi khuẩn, mọi người không được hiểu nhầm rằng nó có thể diệt virus.
Cũng liên quan đến những hiểu nhầm của người tiêu dùng và những thông tin quảng cáo công nghệ nano bạc trên các phương tiện truyền thông, trả lời báo chí, PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh (Viện Công nghệ Sinh học và Thực phẩm – Đại học Bách khoa Hà Nội) khẳng định không có bất cứ cơ sở nghiên cứu khoa học nào chứng minh rằng công nghệ nano bạc có thể diệt sạch được hầu hết các loại vi khuẩn. Riêng virus thì ông Thịnh cho biết nano bạc không có cơ chế tác động lên virus nên cũng không thể tiêu diệt được.
Không những vậy từng có thông tin cảnh báo tác hại của công nghệ nano bạc.
Theo ông Thịnh, vi khuẩn là dạng sống đơn bào, có thành tế bào, nhân và các bào quan, còn virus là dạng sống đơn giản nhất, chưa có thành tế bào và các bào quan mà chỉ có một lớp protein phủ quanh một nhân sơ. Nano bạc là các hạt bạc có kích thước siêu nhỏ, có khả năng khuếch tán vào cơ thể vi khuẩn để phá vỡ thành tế bào, từ đó tiêu diệt vi khuẩn, tuy nhiên virus lại không có thành tế bào nên cơ chế phá vỡ thành tế tào của nano bạc sẽ không xảy ra.
Thêm một thông tin nữa là các nhà khoa học cũng cho rằng nếu sử dụng sản phẩm chữa nano bạc trong thời gian dài sẽ ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe. Các nhà khoa học thuộc Cục Sinh hóa và Sinh học phân tử tại Đại học miền Nam Đan Mạch cho rằng khi sử dụng sản phẩm chữa nano bạc lâu ngày, các phân tử nano bạc sẽ có thể thẩm thấu vào cơ thể và phá hủy màng tế bào, gây ra nhiều bệnh nguy hiểm như ung thư hay Alzheimer, Parkinson.
Thanh Bá