Đấu thầu có minh bạch?
Ngày 21/5/2019, UBND tỉnh Nam Định đã có quyết định phê duyệt dự án “Xử lý cấp bách công trình đê điều bị sự cố do ảnh hưởng của bão, lũ năm 2017”. Dự án có tổng mức đầu tư hơn 239 tỷ đồng. Trong đó, nguồn vốn dự phòng từ ngân sách Trung ương là 200 tỷ, còn lại 39 tỷ là nguồn vốn từ ngân sách tỉnh.
UBND tỉnh Nam Định giao Sở Nông nghiệp & Phát triển nông thôn tỉnh (NN&PTNT) Nam Định làm chủ đầu tư. Dự án được chia thành 5 gói thầu khác nhau. Trong đó, gói thầu thi công xây dựng có giá dự toán 217 tỷ đồng. Quy mô của gói thầu là nâng cấp, sửa chữa các đoạn đê khác nhau tại 5 huyện Ý Yên, Nghĩa Hưng, Trực Ninh, Hải Hậu và Giao Thủy. Tổng chiều dài thiết kế của các đoạn đê này là hơn 38.000m. Ngoài ra, nội dung của gói thầu còn nâng cấp một số đoạn kè, cống và nhiều hạng mục khác.
Theo Ban quản lý dự án xây dựng NN&PTNT tỉnh Nam Định, sau khi bán hồ sơ mời thầu (HSMT) từ ngày 20/09/2019 đến ngày 10/10/2019, đã có ba nhà thầu nộp hồ sơ dự thầu (HSDT) gồm Công ty cổ phần xây dựng hạ tầng Đại Phong; Công ty cổ phần tập đoàn Xuân Trường; Công ty TNHH Xây dựng Việt Cường.
Trải qua quá trình chấm thầu trong vòng 12 ngày, tổ chuyên gia của Ban QLDAXD NN&PTNT tỉnh Nam Định đã loại hai nhà thầu là Công ty cổ phần tập đoàn Xuân Trường và Công ty TNHH Xây dựng Việt Cường.
Ngày 22/10/2019, Sở NN&PTNT ra Quyết định số 524/QĐ-SNN về việc phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu gói thầu thi công xây dựng do ông Nguyễn Doãn Lâm - Giám đốc Sở NN&PTNT ký. Theo đó, Công ty cổ phần xây dựng hạ tầng Đại Phong trúng thầu với giá 216.018.815.000 đồng.
Sở NN&PTNT Nam Định – chủ đầu tư của dự án 239 tỷ đồng.
Cũng ngay trong ngày 22/10, Ban QLDAXD NN&PTNT tỉnh Nam Định đã thông báo kết quả Công ty cổ phần xây dựng hạ tầng Đại Phong là đơn vị trúng thầu, đồng thời ra văn bản về việc thông báo chấp nhận HSDT và trao hợp đồng cho Công ty cổ phần xây dựng hạ tầng Đại Phong.
Tiếp tục trong ngày này, Công ty cổ phần xây dựng hạ tầng Đại Phong đã biết được việc mình trúng thầu và gửi văn bản chấp thuận ký kết hợp đồng tới chủ đầu tư.
Khi PV đặt nghi vấn về điều này, ông Hoàng Đình Tuấn – Phó Giám đốc Ban QLDAXD NN&PTNT khẳng định: Sau khi có quyết định trúng thầu được chủ đầu tư phê duyệt, có một số các văn bản ra đời ngay ngày hôm đó là hợp lý.
Như vậy, theo ông Tuấn, khi đó, Ban QLDAXD NN&PTNT chưa niêm yết kết quả trúng thầu trên mạng đấu thầu quốc gia. Điều này liệu có vi phạm Thông tư liên tịch số 07/2015/TTLT-BKHĐT-BTC ngày 8/9/2015 của Bộ Kế hoạch và Đầu tư - Bộ Tài chính quy định chi tiết việc cung cấp, đăng tải thông tin về đấu thầu và lựa chọn nhà thầu qua mạng (TT07) đã quy định rất rõ thời gian đăng tải KQLCNT. Không những vậy, Công ty cổ phần tập đoàn Xuân Trường và Công ty TNHH Xây dựng Việt Cường cho rằng mình không nhận được văn bản nào thông báo lý do loại thầu. Điều này cũng là vi phạm Khoản 6 Điều 20 của Nghị định 63/2014/NĐ-CP về thông báo kết quả lựa chọn nhà thầu.
Cũng trong ngày 22/10, ông Bùi Văn Thức (Giám đốc Ban quản lý dự án xây dựng NN&PTNT tỉnh Nam Định) và ông Trần Quang Đại (Giám đốc Công ty cổ phần xây dựng hạ tầng Đại Phong) đã ký hợp đồng giao nhận thầu.
Lý giải cho điều này, ông Tuấn giải thích rằng: Thông tin đến nhà thầu tùy theo tính chất của dự án, đây là dự án xử lý cấp bách, khẩn cấp, cần phải làm ngay thì Ban áp dụng thêm hình thức trao đổi thông tin trực tiếp đến nhà thầu. Nhưng khi PV hỏi cụ thể là BQLDA đã thông báo kết quả cho nhà thầu bằng hình thức nào thì ông Tuấn không trả lời.
Theo hợp đồng giao nhận thầu, Ban QLDAXD NN&PTNT tỉnh Nam Định đã đồng ý tạm ứng cho Công ty cổ phần xây dựng hạ tầng Đại Phong số tiền hơn 108 tỷ đồng (chiếm 50% giá trị hợp đồng) để nhà thầu này thi công dự án. Điều kiện để được tạm ứng vốn chỉ cần có bảo đảm thực hiện hợp đồng và bảo lãnh tiền tạm ứng. Việc tạm ứng tiền đã được thực hiện ngay trong tháng 10/2019.
Ai chịu trách nhiệm khi nhà thầu không làm đúng cam kết?
Theo các Quyết định phê duyệt của UBND tỉnh Nam Định, nhà thầu phải hoàn thành toàn bộ dự án trước ngày 31/12/2019. Sau khi hoàn tất các thủ tục, dự án được khởi công vào ngày 28/10/2019. Những tưởng việc được tạm ứng hơn 108 tỷ đồng sẽ giúp Công ty cổ phần xây dựng hạ tầng Đại Phong thi công dự án đúng tiến độ. Nhưng cho đến ngày 13/1/2020, theo ghi nhận, hiện trạng các công trường còn rất ngổn ngang. Điều này được ông Tuấn thừa nhận.
Lý giải vấn đề này, ông Tuấn cho biết: Nhà thầu đã có văn bản xin gia hạn thi công dự án đến ngày 30/4/2020. Như vậy có thể thấy cam kết hoàn thành tiến độ của nhà thầu trên văn bản trước đây đã trở thành nói suông? Không hiểu Sở NN&PTNT đã đánh giá thẩm định như thế nào đối với Công ty cổ phần xây dựng hạ tầng Đại Phong mà để xảy ra như vậy?
Với việc để dự án chậm tiến độ, liệu có phải tổ chuyên gia của Ban QLDAXD NN&PTNT tỉnh Nam Định đã đánh giá lựa chọn nhà thầu không đủ năng lực? Quy định tại điểm b, Khoản 4, Điều 89, Luật đấu thầu 2013:“Cá nhân trực tiếp đánh giá hồ sơ quan tâm, hồ sơ dự sơ tuyển, hồ sơ dự thầu, hồ sơ đề xuất, thẩm định kết quả lựa chọn danh sách ngắn, kết quả lựa chọn nhà thầu, nhà đầu tư cố ý báo cáo sai hoặc cung cấp thông tin không trung thực làm sai lệch kết quả lựa chọn nhà thầu, nhà đầu tư”.
Những khó khăn, vướng mắc trong việc triển khai dự án, công trình trọng điểm, nếu không được quan tâm giải quyết kịp thời, quy rõ trách nhiệm thì dự án sẽ gây ảnh hưởng đến hiệu quả đầu tư và sự phát triển chung của tỉnh Nam Định. Công trình vẫn dở dang, gây ảnh hưởng đến đời sống của người dân xung quanh.
Việc sử dụng ngân sách nhà nước lên đến hàng trăm tỷ đòi hỏi nhà thầu phải đảm bảo đúng tiến độ thi công dự án. Trả lời về trách nhiệm của các tổ chức và cá nhân trong việc để xảy ra tình trạng dự án trọng điểm chậm tiến độ, ông Tuấn cho rằng: Việc quản lý dự án theo đúng quy định mà làm và theo hợp đồng cam kết với nhà thầu. Chủ đầu tư và nhà thầu ràng buộc qua hợp đồng. Nếu nhà thầu không làm đúng theo như cam kết trong hợp đồng, nhà thầu sai thì họ phải chịu trách nhiệm.
Báo Sức khỏe Cộng đồng sẽ tiếp tục thông tin....
Liên Nguyễn – Vũ Oanh
