Khoa Bệnh phổi mạn tính, Bệnh viện Phổi Trung ương nghiên cứu sử dụng tế bào gốc từ dây rốn của trẻ sơ sinh điều trị bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính thành công.
Ứng dụng tế bào gốc trong điều trị bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính
Theo Ths.BS Vũ Văn Thành, Trưởng khoa Bệnh phổi mạnh tính,
Bệnh viện phổi Trung ương, số lượng bệnh nhân phải điều trị bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD) tăng dần theo từng năm. Nếu 5 năm trước chỉ có khoảng 1400 lượt bệnh nhân mắc COPD và hen phế quản đến điều trị thì năm 2018 tăng tới 2200 lượt. Đáng lưu ý, trong 6 tháng đầu năm 2019 đã có 1300 lượt bệnh nhân COPD và hen phế quản tới điều trị. Mặc dù đã xuất hiện nhiều loại thuốc mới giúp tăng hiệu quả điều trị, tuy nhiên vẫn còn nhiều hạn chế khi bệnh bước vào giai đoạn nặng và rất nặng.
Hình ảnh lâm sàng trong tắc nghẽn bệnh phổi mạn tính
Trước thực trạng đó, Bệnh viện Phổi Trung ương, Học viện Quân Y - Bệnh viện 103 và Bệnh viện đa khoa Vạn Hạnh (Hồ Chí Minh) đã cùng phối hợp trong đề tài nghiên cứu cấp Nhà nước mang tên: “Ứng dụng tế bào gốc trong mô đồng loài trong điều trị bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính”. Trưởng khoa Bệnh phổi mạn tính Bệnh viện Phổi Trung ương chia sẻ, trước đây đã có những nghiên cứu ứng dụng tế bào gốc trong điều trị bệnh COPD có nguồn
tế bào gốc từ mô mỡ hoặc từ tủy xương. Tuy nhiên, nhiều bệnh nhân COPD rất gầy không có mỡ để lấy đủ lượng tế bào gốc cần thiết, hay trường lấy tế bào gốc từ tủy xương người bệnh cần xâm nhập vào xương gây đau đớn cho bệnh nhân. Ở đề tài nghiên cứu ứng dụng tế bào gốc trong điều trị COPD này, các nhà nghiên cứu đã sử dụng tế bào gốc từ dây rốn của trẻ sơ sinh. Bởi màng dây rốn là vùng rất giàu tế bào gốc, có thể biệt hóa thành nhiều dòng. Ưu điểm của việc chiết tách tế bào gốc từ dây rốn là nguồn tế bào gốc dồi dào, lấy dễ dàng, bởi đây là bộ phận thường bị bỏ đi sau khi đứa trẻ được sinh ra.

Ths.BS Vũ Văn Thành, Trưởng khoa Bệnh phổi mạnh tính, Bệnh viện phổi Trung ương
Ths.BS Vũ Văn Thành cho rằng, các biện pháp điều trị COPD hiện nay tập trung vào việc làm chậm tiến triển của bệnh, cải thiện chất lượng cuộc sống của người bệnh, giảm các đợt cấp tính của bệnh. Ứng dụng tế bào gốc được áp dụng trong điều trị các bệnh khớp, tim mạch, vấn đề thần kinh, rất có hiệu quả. Đối với bệnh COPD, các nghiên cứu đã chỉ ra rằng tế bào gốc khi truyền vào tĩnh mạch sẽ được giữ lại tại phổi. Ở đó tế bào có thể biệt hóa, phát triển giúp ức chế quá trình viêm, trẻ hóa - tái tạo tế bào, giúp ngăn chặn tiến triển của quá trình viêm. Từ đó, giúp chức năng hoạt động của phổi sẽ được cải thiện.
Theo các chuyên gia, COPD là bệnh mạn tính, các phương pháp hiện nay trên thế giới chưa chữa khỏi được hoàn toàn. Thế nhưng người bệnh COPD hoàn toàn có được cuộc sống gần như người bình thường nếu tuân thủ điều trị tốt.
Nâng cao chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân COPD
Theo Trưởng khoa Bệnh phổi mạn tính, Bệnh viện Phổi Trung ương, ứng dụng công nghệ tế bào gốc trong điều trị bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính sẽ đem lại cơ hội mới cho người bệnh, giúp cải thiện chất lượng cuộc sống, nâng cao hiệu quả trong điều trị bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính.
Các bác sĩ thông tin về trường hợp bệnh nhân Đ. (78 tuổi, Hải Dương) trước đây có một khoảng thời gian dài công tác trong môi trường lò cao độc hại tại một khu luyện gang thép. Công thêm việc ông đã duy trì thói quen hút thuốc lá, thuốc lào gần 30 năm, mỗi ngày bệnh nhân hút ít nhất 1 bao thuốc. Chỉ đến khi ho nhiều, bệnh nhân Đ. mới tự nguyện bỏ thuốc. Đến năm 2013, ông phát hiện mắc bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD). Dù được điều trị thường xuyên bằng thuốc và tái khám định kỳ, nhưng bệnh nhân vẫn xuất hiện những con ho, khó thở khi đi lại, lên cầu thang, ngủ không sâu giấc vì nặng ngực. Mỗi năm có 1-2 đợt cấp phải nhập viện điều trị.
Ths. BS Vũ Văn Thành thăm khám cho bệnh nhân mắc bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính
Đến ngày 20/6/2019, bệnh nhân Đ. đã được các bác sĩ tiến hành truyền tế bào gốc để điều trị COPD. Được lựa chọn là bệnh nhân đầu tiên điều trị COPD bằng phương pháp tế bào gốc, ông Đ. bày tỏ: “Tôi rất biết ơn bệnh viện và các bác sĩ điều trị phương pháp này cho tôi”. Sau 4 ngày điều trị, kết quả rất khả quan. Bệnh nhân có thể ăn tốt hơn, ngủ sâu giấc, ngày càng những cơn ho càng thuyên giảm và nay đã biến mất. Chưa đầy một tuần sau điều trị bệnh nhân Đ. đã được xuất viện về nhà.
Ths. BS Vũ Văn Thành cho biết, cho đến nay việc điều trị COPD chủ yếu chỉ dựa vào điều trị chuẩn bằng thuốc và các biện pháp không dùng thuốc. Bên cạnh đó, bệnh nhân COPD thường đến viện kiểm tra muộn nên việc điều trị ít khi đem lại hiệu quả cao. Việc ứng dụng tế bào gốc không thể thay thế các phương pháp điều trị chuẩn hiện nay. Bởi nghiên cứu mới chỉ dừng lại ở việc ứng dụng tế bào gốc giúp cải thiện tình trạng bệnh COPD tốt hơn, nhưng được xem là phương pháp đầy triển vọng giúp giảm triệu chứng, ngăn chặn sự tiến triển của bệnh, đẩy lùi những tổn thương ở phổi do COPD. |
Như Quỳnh (t/h)