Dùng bình oxy để "xua tan" bụi mịn?
Trong thời tiết giao mùa, Hà Nội và TP.HCM luôn bị xếp vào nhóm các thành phố ô nhiễm không khí nhất bởi nồng độ khói bụi, đặc biệt là bụi mịn tăng cao nguy cơ ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe con người. Lợi dụng thực tế này, nhiều trang thương mại điện tử quảng cáo việc sử dụng bình oxy mini để "cung cấp nguồn không khí sạch".
Thông thường, bình oxy quảng cáo chỉ cần thiết trong những trường hợp bệnh nhân bị bệnh tim, bệnh hen suyễn. Tuy nhiên, một số loại bình oxy lại được quảng cáo "bổ sung năng lượng để luyện tập thể thao", "sử dụng để có nguồn không khí sạch nhất cho sự sống", "khi mệt mỏi, căng thẳng, người già suy nhược cơ thể, khó ở".
Thậm chí, tại một số phòng spa, nhân viên làm đẹp còn quảng cáo hít thở oxy trong những phòng thở oxy của spa để vừa làm sạch da, sáng da, "đánh bay" hết mệt mỏi, căng thẳng.
Trong bối cảnh không khí ô nhiễm nghiêm trọng, một số loại bình oxy mini quảng cáo cung cấp thêm không khí sạch để hít thở, "xua tan" bụi mịn... Nghe lời quảng cáo, rất nhiều người dân tìm mua các sản phẩm bình oxy mini bất chấp chưa hiểu rõ về cơ chế hoạt động và cả tác dụng với sức khỏe.
Theo bà Lê Thị Tuyết Lan, phó chủ tịch Hội Hô hấp Việt Nam, trong y khoa, oxy được coi là thuốc và không sử dụng oxy liệu pháp cho những người bình thường. Việc chỉ định sử dụng oxy là cực kỳ nghiêm ngặt bởi có thể gây ra cả tác dụng tốt và tác dụng phụ.
Bà Lan nhấn mạnh chỉ có bệnh nhân mắc bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính mới được sử dụng oxy, tuy nhiên cũng không phải tất cả 100% trường hợp. Bác sĩ phải dựa vào kết qảu thử máu động mạch, phân tích khí máu động mạch hai lần cho bệnh nhân rồi mới quyết định có sử dụng oxy hay không. Ngoài ra, bác sĩ còn phải chỉ định chính xác về liều lượng và thời gian sử dụng oxy cho từng người bệnh. Vì sử dụng oxy là có độc tính nên bác sĩ phải tái khám để quyết định có cho bệnh nhân thở oxy tiếp hay không.
Ngoài bệnh nhân bị bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính, bệnh nhân bị suy hô hấp, bệnh nhân suy tim mới được chỉ định thở oxy.
Nguy cơ ngộ độc, cháy nổ
Con người cần oxy để hô hấp nhưng không phải ai cũng có thể tùy tiện bổ sung oxy. Cũng theo bà Lan, trong y khoa, chưa có cơ sở khoa học nào về việc sử dụng oxy cho người khỏe mạnh bình thường. Một người khỏe mạnh nếu thở oxy 50% trong suốt hai ngày có thể làm phổi bị phù và xơ phổi. Nếu thở 100% oxy trong vòng một ngày sẽ cảm thấy đau ở vùng xương ức và thở quá hai ngày sẽ bị ngộ độc oxy.
Ô nhiễm không khí ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe người dân
Về quan niệm thở oxy để cung cấp không khí sạch, tránh bụi mịn, các chuyên gia khẳng định khí trời tự nhiên đủ oxy. Khi con người hít thở không khí trong tự nhiên, lượng oxy được hít vào giảm dần từ khi bắt đầy hít vào cho tới phế nang và vào đến động mạch máu. Lượng oxy vào đến các mô chỉ còn 40mm thủy ngân oxy. Nếu lượng oxy quá dư thừa nhiều hơn 40mm có thể gây độc hại cho các mô.
Được biết, hiện nay trên thị trường có nhiều loại bình oxy, bình lớn, bình nhỏ hoặc máy chiết xuất oxy từ khí trời có thể sạc oxy vào trong một cái bình nhỏ, mang trong túi tiện lợi khi đi ra ngoài vài tiếng đồng hồ. Bác sĩ khuyến cáo, chọn sử dụng loại bình oxy nào cũng phải có sự chỉ định của bác sĩ.
Mặt khác, trong quá trình hít thở không khí tự nhiên, ngoài nạp vào oxy, con người còn hít vào các loại khí khác đi kèm. Nếu chỉ hít thở oxy nguyên chất từ các bình nhân tạo, sẽ gây các gốc oxy hóa, làm hại cơ thể. Nếu trẻ sơ sinh mà hít thở oxy với phân áp oxy máu động mạch hơn 75 mmHg sẽ gây mù mắt.
Đeo khẩu trang là cách duy nhất ngăn ngừa khói bụi
Các chuyên gia còn đặc biệt cảnh báo hiểm họa cháy nổ khi tự ý sử dụng bình oxy tại nhà. Ví dụ nếu không may làm rò rỉ bình khí trong nhà có người hút thuốc lá hoặc ổ điện bị hở, thậm chí cả khi bật tắt công tắc điện... cũng có nguy cơ bùng phát cháy nổ bất ngờ.
Các chuyên gia cảnh báo biện pháp duy nhất để giảm thiểu tác hại do ô nhiễm không khí là đeo khẩu trang khi ra đường. Ngoài ra, mỗi người cần chăm chỉ vận động bằng cách đi bộ/ chạy bộ 30 phút mỗi ngày để có hệ tim mạch và hô hấp khỏe mạnh.
Trong chế độ dinh dưỡng hàng ngày, chú ý uống sữa, ăn các loại trái cây như cam, chanh, quýt, bưởi. Khi cơ thể có đầy đủ hồng cầu sẽ tự khắc cung cấp đầy đủ oxy cho cơ thể một cách bình thường nhất, giúp cơ thể luôn khỏe mạnh.
[presscloud]http://media.baosuckhoecongdong.vn/upload/video/2019/10/07/cach-chon-khau-trang_07102019110530.mp4[/presscloud]
Cách chọn khẩu trang lọc bụi mịn chất lượng. Video: Vietnamnet
Xem thêm: Thực hư công dụng của khẩu trang lọc bụi mịn đến 95%, giá 'chát chúa' vẫn được người dân săn lùng
Hà Ly (t/h)
