Độc đáo phương pháp `chuột túi` chăm sóc trẻ sinh non

Kangaroo là gì?

Trẻ sinh non (ra đời trước 36 tuần thai, cân nặng dưới 2.500kg) thường rất yếu, trương lực cơ giảm, người mềm nhũn, tay chân duỗi thẳng, không cử động, mắt nhắm híp, khóc không ra tiếng. Trẻ dễ mất nhiệt và khó sản sinh nhiệt, cần được ủ ấm ngay bằng cách đưa vào lồng ấp. Nếu không có lồng ấp, việc người mẹ ủ ấm cho con bằng chính nhiệt độ cơ thể mình là cách tốt nhất để trẻ có thể sống và phát triển bình thường. Đó chính là phương pháp Kangaroo.

Phương pháp Kangaroo được áp dụng theo ý tưởng giống như những chú Kangaroo chăm sóc con bằng cách ôm bé trong túi đựng trước ngực mẹ để tiếp da. Theo đó, trẻ sơ sinh được đặt ở tư thế thẳng đứng, áp sát vào ngực mẹ, má của bé áp vào da ngực mẹ, 2 chân bé dang ra dưới vú mẹ (tư thế con ếch). Áo và tã lót của bé được sử dụng ở mức tối thiểu. Trẻ được giữ trong tư thế ếch cả ngày lẫn đêm, trừ lúc làm vệ sinh (lau mình).

Mẹ ôm bé trong túi đựng trước ngực mẹ để tiếp da

Khi trẻ đói, mẹ cũng cho bú trong tư thế này. Ban đêm, mẹ chỉ được dựa lưng đâu đó chứ không nằm để bé có tư thế thẳng đứng. Các thành viên khác trong gia đình có thể thay thế người mẹ ẵm trẻ khi mẹ đi tắm hoặc đặt lưng nghỉ. Phương pháp này được duy trì cho đến khi trẻ có được trọng lượng trung bình của một đứa trẻ chào đời đủ tháng.

Ngoài tác dụng ủ ấm cho trẻ, phương pháp Kangaroo còn tạo sự gần gũi, gắn bó tình cảm mẹ con, tạo điều kiện để trẻ được bú sữa mẹ. Ngoài ra, với phương pháp này, những đứa trẻ sinh non có thể được điều trị ngoại trú.

Tuy nhiên, không được áp dụng với tất cả trẻ sinh non. Ở nhiều nơi trên thế giới, các bệnh viện chỉ thực hiện Kangaroo với những bé có tình trạng lâm sàng khá tốt, có khả năng bú mẹ và nuốt, không rối loạn về hô hấp, tim mạch. Còn các bệnh viện ở Pháp chỉ cho phép áp dụng phương pháp này với những trẻ sơ sinh nặng trên 1.500g và được 28 tuần thai.

Nhiều lợi ích

Trẻ sinh non theo phương pháp Kangaroo phải bám sát theo 3 nguyên tắc. Đầu tiên, da phải kề da 24/24 và càng kéo dài càng tốt. Thứ hai, em bé phải được nuôi hoàn toàn bằng sữa mẹ. Thứ ba, thường xuyên massage cho trẻ trong quá trình chăm sóc.

Các sản phụ thực hiện phương pháp Kangaroo tại khoa Hồi sức cấp cứu sơ sinh, Bệnh viện Nhi trung ương

Khi thực hiện phương pháp Kangaroo đúng cách, trẻ sẽ:

• Ổn định đường tiêu hóa: Nhờ thân nhiệt ổn định và có giấc ngủ ngon, kề da với mẹ giúp bé dễ tiêu hóa và hấp thu thức ăn tốt hơn. Hạn chế được vấn đề trào ngược dạ dày- thực quản và nhiễm khuẩn đường tiêu hóa. Đây vốn là nguyên nhân tử vong hàng đầu của trẻ sinh non.
• Ít nguy cơ nhiễm khuẩn: Hệ miễn dịch của trẻ sẽ phát triển và thích nghi tốt hơn với những vi khuẩn từ cơ thể mẹ thay vì phải tiếp xúc với những vi khuẩn trong môi trường bệnh viện.
• Hỗ trợ sự phát triển não bộ: Bộ não của trẻ sinh non thường phát triển chưa đầy đủ, phương pháp kề da giúp tiếp tục phát triển phần não bộ nhờ vào sự phát triển xã hội và tình cảm.
• Cải thiện hơi thở: Được thực hiện phương pháp da kề da giúp làm giảm mức độ bão hòa oxy, giúp phổi điều hòa hỏi thở.
• Thúc đẩy sự liên kết giữa mẹ và bé: Trẻ có cơ hội cảm nhận được giọng nói, hơi thở, mùi cơ thể, nhịp tim của người mẹ. Thiết lập lại mối liên kết bị gián đoạn khi sinh non, da kề da giúp người mẹ tự tin tạo sự gắn bó với bé.
• Ngăn cầm trảm sau sinh: Đối với bà mẹ khi không bị cách ly con sẽ tăng tình cảm mẹ con, tăng tự tin trong việc chăm sóc con và giảm sự lo lắng sợ hãi.
• Giúp con bú dễ dàng bú mẹ và người mẹ tăng khả năng tiết sữa.
• Trẻ sinh non dễ bị trật khớp háng, chăm sóc Kangaroo giúp trẻ giảm nguy cơ này.

Như Quỳnh (t/h)