Trên số báo trước, chúng tôi đã thông tin về nhóm người làm “cò” mua bán thận và họ tìm người có nhu cầu bán thận khắp cả nước.
Điều tra của chúng tôi cho thấy Bùi Tiến Lực và Trần Văn Phong là người điều hành đường dây mua bán thận này. Giúp việc cho hai người nói trên là “cò” Hải và nhiều “cò” khác.
Công việc chính của các “cò” là tìm kiếm, dụ dỗ người mua bán thận. Để tiếp cận đường dây này, chúng tôi phải trải qua nhiều thử thách, thăm dò của những người trong đường dây.
Cho người bám theo phóng viên
Chiều 22-9, chúng tôi được Vượng (một người từng bán thận) dẫn đến chung cư HQC Plaza trên đường Nguyễn Văn Linh, huyện Bình Chánh, TP.HCM để gặp “cò” Hải.
Đến nơi, Vượng đưa chúng tôi vào quán nước ở cổng chung cư và gọi điện thoại cho Hải qua số 09654118... và nói có khách cần bán thận nên giới thiệu cho Hải.
Qua điện thoại, Hải từ chối gặp mặt nhưng sau đó chúng tôi thấy Hải cùng người khác chạy xe máy đến rảo quanh trước quán để dò xét.
Khi biết chắc chúng tôi đang ngồi trong quán nước, Hải gọi video qua Zalo cho Vượng và yêu cầu Vượng chuyển máy cho người cần bán thận (PV) để nói chuyện.
Sau khi hỏi chiều cao, cân nặng, độ tuổi, tình trạng sức khỏe, quê quán, Hải hẹn gặp chúng tôi vào hôm sau. Khi chúng tôi rời khỏi quán, Hải và những người trong nhóm bám theo một đoạn đường dài khoảng 15 km để theo dõi.
Theo Vượng, ngoài việc được các “cò” giới thiệu trực tiếp, đường dây mua bán thận này còn lên mạng xã hội để tìm kiếm người mua và người bán.
“Cò” săn tìm người bán trên mạng
Từ thông tin này, ngày 25-9, chúng tôi vào fanpage “Hội hiến thận và người muốn ghép thận” với hơn 9.000 thành viên và đăng tải thông tin ngắn gọn: “O, 36 tuổi”. Lập tức nickname Facebook tên Mã Nhân liên hệ qua tin nhắn Facebook với chúng tôi.
Người này nói giọng nữ, xưng tên Linh và hỏi chúng tôi tên, tuổi, gia đình, quê quán… Sau đó, Linh cho biết một quả thận sẽ được mua với giá 300 triệu đồng kèm phần bồi dưỡng thêm của người mua.
“Người bán thận còn nhiều lắm”
Sáng 4-10, khi biết chúng tôi có ý định về quê giải quyết việc riêng, Hải gọi điện thoại cho chúng tôi và nói bằng giọng khó chịu: “Đáng lẽ anh phải nghỉ dưỡng để ngày 6-10 chụp xạ hình chức năng thận. Anh đi như vậy rất ảnh hưởng đến sức khỏe...”.
Sau đó, Phong cũng gọi điện thoại cho chúng tôi. “Anh tính sao? Nghe nói anh về quê hả?... Ngày 6-10 anh có mặt nha, nếu không tôi không nhận nữa vì người bán thận còn nhiều lắm” - Phong dọa.
Nghe chúng tôi nói đang ở TP Biên Hòa (Đồng Nai), Linh nhắn tin: “Anh đến phòng khám bất kỳ tại TP Biên Hòa xét nghiệm nhóm máu rồi chụp kết quả gửi cho tôi”. Nhận được kết quả xác nhận nhóm máu O, Linh hẹn chúng tôi đến phòng khám trên đường Sư Vạn Hạnh (phường 2, quận 10, TP.HCM) để gặp mặt.
Theo hẹn, sáng 26-9, chúng tôi đến địa chỉ Linh cho nhưng đây lại là khách sạn, không phải phòng khám như Linh đã nói. Chúng tôi gọi điện thoại, được Linh nói tới quán nước gần đó chờ.
Một lúc sau, chúng tôi bất ngờ nhận điện thoại của Hải. Sau khi hỏi chúng tôi đang ngồi ở quán nước nào, Hải cho biết Linh… cũng là người của Hải và Hải đại diện gặp chúng tôi để trao đổi việc bán thận.
“Cứ làm như mọi lần”
Trong quán nước, Hải cho biết một quả thận sẽ được mua với giá 300 triệu đồng, ngoài ra bên mua thận sẽ bồi dưỡng tiền ăn uống cho người bán 20-50 triệu đồng. “Sau khi kiểm tra kết quả tương thích giữa người mua và người bán, tôi sẽ đưa anh về nhà chung để chờ. Thời gian để bán có thể là 4-6 tháng. Ngoài lo chỗ ở, mỗi ngày tôi cho anh thêm 100.000 đồng tiền ăn” - Hải nói.
Về quy trình bán thận, Hải nói đầu tiên phải làm xét nghiệm máu và siêu âm thận tại một phòng khám. Khi kết quả đạt, đến BV C làm xét nghiệm chuyên sâu và gặp mặt người mua thận. Sau đó, Hải dẫn chúng tôi qua phòng khám đối diện quán nước và tỏ vẻ rất thân thiện với nhân viên tại đây. Bước lên lầu 2, Hải gặp một nhân viên phòng khám tên Ph rồi nói “Cứ làm như mọi lần”.
Ph lấy mẫu máu xong, Hải dẫn chúng tôi xuống tầng trệt để siêu âm thận. Hoàn tất mọi công đoạn, Hải bảo chúng tôi về và sẽ thông báo kết quả sau.
Chiều cùng ngày, Hải gọi điện thoại nói kết quả đạt và hẹn chúng tôi hai ngày sau gặp tại quán nước cũ. Đúng hẹn, chúng tôi đến và được Hải dẫn vào BV C nộp hồ sơ cùng kết quả xét nghiệm. Sau đó, Hải đưa chúng tôi về nhà chung (nhà dành cho người đã qua hết các bước xét nghiệm, chờ tới lượt cắt thận do nhóm này thuê) tại tầng 18 chung cư HQC Plaza.
Học thuộc lòng tên người thân của bên mua thận
Đến ngày 3-10, Hải yêu cầu chúng tôi rời khỏi nhà chung để tới một quán nước trên đường Tăng Bạt Hổ, quận 5, TP.HCM. Sau đó, Hải đưa chúng tôi vào BV C gặp bà Nguyễn Thị Thanh (36 tuổi, ở TP.HCM - tên nhân vật đã thay đổi, người sẽ mua thận của chúng tôi).
Thanh tra Sở Y tế, công an vào cuộc
Sau khi Pháp Luật TP.HCM đăng trailer “Đường dây mua bán thận tại TP.HCM”, ngay trong đêm 8-10, Công an huyện Bình Chánh và Công an TP.HCM đã nhanh chóng vào cuộc xác minh, truy xét.
Theo đó, Đội Cảnh sát hình sự Công an huyện Bình Chánh đã phối hợp cùng Phòng Cảnh sát hình sự Công an TP.HCM, Công an xã An Phú Tây kiểm tra hai căn hộ tại hai tầng 18 và 22 chung cư HQC Plaza, nơi nhóm mua bán thận đang nuôi hàng chục người chờ tới lượt bán thận.
Qua kiểm tra, công an đã mời sáu người về trụ sở để phối hợp điều tra, trình báo về việc có tham gia bán thận hay không.
Một nguồn tin cho hay những người này thừa nhận đang chờ bán thận và chưa nhận tiền từ nhóm “cò” Hải.
Lực lượng công an đang tích cực xác minh, truy xét những người liên quan đến đường dây.
Trong ngày 9-10, TS-BS Nguyễn Văn Vĩnh Châu, Phó Giám đốc Sở Y tế TP.HCM, cho biết đã chỉ đạo Thanh tra Sở Y tế vào cuộc để làm rõ tình trạng mua bán thận trên địa bàn TP.HCM.
Hải cho biết tất cả giao dịch mua bán thận đã được Hải trao đổi trước với bà Thanh. Do vậy khi gặp tại cổng BV, bà Thanh hỏi chúng tôi ngay: “Anh là người hiến thận cho tôi đúng không?”. Sau vài lời trao đổi của Hải, bà Thanh hướng dẫn chúng tôi cách khai báo về mối quan hệ giữa chúng tôi với bà khi có người hỏi.
Do chúng tôi trùng họ với bà Thanh nên hồ sơ không cần chỉnh sửa. Thay vào đó, bà Thanh dặn dò chúng tôi sẽ đóng vai anh em chú bác với bà, đồng thời phải học thuộc lý lịch nhân thân của bà gồm cha mẹ, chồng con.
Bà Thanh còn cho biết hồ sơ của chúng tôi đã được thay đổi quê quán. Điều này có nghĩa là quê quán của chúng tôi đã được đổi thành tỉnh Vĩnh Phúc để trùng với quê quán của bà.
Sau đó, Hải đưa chúng tôi tới khu vực làm các thủ tục đăng ký ghép thận. “Trong quá trình làm thủ tục như bốc số, đăng ký..., anh không được xuất trình CCCD thật mà chỉ đọc thông tin cá nhân theo hồ sơ đã được chỉnh sửa để trùng khớp với bà Thanh” - Hải dặn dò.
Sau đó Hải đưa một phụ nữ có nhu cầu bán thận tới phòng khám ở quận 10 để khám sàng lọc nên yêu cầu bà Thanh dẫn chúng tôi đến các phòng xét nghiệm của BV C để hoàn tất thủ tục còn lại.
Trong lúc ngồi chờ, bà Thanh kể đã “đăng ký” mua thận từ Trần Văn Phong theo hình thức trọn gói với giá cao hơn thông thường. Bà Thanh còn cho biết tiền bạc được thanh toán dựa vào tiến độ xét nghiệm và đã tạm ứng cho Phong hàng trăm triệu đồng tính tới thời điểm hiện tại.
“Trước anh, Phong cũng đã giới thiệu cho tôi hai người bán thận. Tuy nhiên, do cả hai có nhiều chỉ số xét nghiệm không phù hợp nên tôi từ chối. Cho dù các bác sĩ tư vấn nên ghép thận của một trong hai người” - bà Thanh cho biết thêm.
Thực hiện xong các xét nghiệm, một bác sĩ cho biết thận của chúng tôi rất phù hợp để ghép cho bà Thanh.
Chiều cùng ngày, Phong gọi điện thoại hỏi chúng tôi kết quả xét nghiệm và thăm khám. Sau khi biết chúng tôi và bà Thanh có đủ điều kiện cắt và ghép thận, Phong hẹn chúng tôi quay lại BV C vào ngày 6-10 để chụp xạ hình chức năng thận (kỹ thuật này sẽ cung cấp các thông tin liên quan vị trí, kích thước và giải phẫu của thận - PV).
(Kỳ sau: Ngã giá 1,3 tỉ đồng với người mua thận)
Trần Ngọc - Minh Hậu - Tự Sang
