[Ngữ văn 11] Soạn Bài thơ số 28 của R.Ta-go: Hướng dẫn đọc hiểu và phân tích

Soạn bài thơ số 28 của Rabindranath Tagore với hướng dẫn đọc hiểu và phân tích chi tiết. Tìm hiểu về hình ảnh tượng trưng, cấu trúc giả định và cách nói nghịch lý trong tác phẩm nổi tiếng này.

I. Vài nét về tác giả, tác phẩm

1. Tác giả

Rabindranath Tagore (1861 – 1941) là một trong những nhà văn và nhà văn hóa vĩ đại nhất của Ấn Độ. Ông đã có những đóng góp to lớn cho văn hóa Ấn Độ và sự nghiệp giải phóng dân tộc, đồng thời góp phần vào cuộc đấu tranh của nhân loại vì độc lập, hòa bình và hữu nghị.

Tagore để lại một kho tàng khổng lồ gồm nhiều tác phẩm thuộc nhiều lĩnh vực khác nhau, và ở mỗi lĩnh vực ông đều đạt được những thành công xuất sắc. Tác phẩm của ông bao gồm: 52 tập thơ, 12 bộ tiểu thuyết, hàng trăm truyện ngắn, 42 vở kịch, 63 tập tiểu luận triết học, khoảng 2000 bài ca, và hàng nghìn bức họa. Trong số đó, tập "Thơ Dâng" đã mang về cho ông vinh dự là người châu Á đầu tiên nhận Giải thưởng Nobel về Văn học vào năm 1913.

2. Tác phẩm "Người làm vườn"

"Người Làm Vườn" là một trong những tập thơ nổi tiếng của Tagore, đại diện cho giọng thơ giàu chất trữ tình và chất triết lý của ông. Tập thơ này không chỉ thể hiện tâm hồn Ấn Độ mà còn bao quát tinh thần nhân loại.

Các bài thơ trong "Người Làm Vườn" không có nhan đề mà chỉ được đánh số thứ tự. Bài số 28 là một trong những bài thơ hay nhất của Tagore và đã xuất hiện trong nhiều tuyển tập thơ tình nổi tiếng trên thế giới.

* Bố cục tác phẩm

  • Phần 1: Từ đầu đến "biết gì tất cả về anh" - Tình yêu là sự hiểu biết trong tâm hồn.

  • Phần 2: Tiếp đến "biên giới của nó đâu" - Tình yêu là sự hiến dâng và đón nhận.

  • Phần 3: Còn lại - Những nghịch lý diễn tả sự đa dạng của tình yêu.

soan-bai-tho-so-28-ta-go-1-1721617015.PNG
 

II. Hướng dẫn đọc thêm

Câu 1 (Trang 62 SGK Ngữ Văn 11 Tập 2):

Trong bài thơ số 28 của Tagore, hình ảnh so sánh tượng trưng được sử dụng tinh tế để diễn tả tâm trạng và cảm xúc của nhân vật.

Mắt em – Trăng: Hình ảnh này tượng trưng cho thế giới nội tâm phong phú, trong sáng của người con gái.

Tâm tưởng của anh – Biển cả: Biểu tượng này đại diện cho thế giới bí ẩn, bao la của chàng trai.

Sự kết hợp giữa trăng và biển tạo nên một hình ảnh thiên nhiên song đôi, thể hiện khát khao hòa chung tâm tưởng của đôi tình nhân lên đến đỉnh điểm. Hình ảnh này mang tính trong sáng và tiêu biểu cho quan niệm về con người của Tagore và người dân Ấn Độ.

Câu 2 (Trang 62 SGK Ngữ Văn 11 Tập 2):

Tagore sử dụng lối cấu trúc giả định "A không chỉ là B mà (lại) là C" để hiện thực hóa cuộc đời và tâm trạng của nhân vật trong thơ.

  • Đời anh chỉ là viên ngọc: Tượng trưng cho sự quý giá.

  • Đời anh chỉ là đóa hoa: Tượng trưng cho sự thanh cao.

Những hình ảnh này nhấn mạnh sự quý giá và thanh cao của cuộc đời thi nhân, đồng thời thể hiện sự hy sinh của chàng trai:

  • Nếu cuộc đời là viên ngọc: Chàng nguyện "đập vỡ" và "xâu thành chuỗi quàng vào cổ em".

  • Nếu cuộc đời là đóa hoa: Chàng sẽ "hái nó đặt lên mái tóc em".

Cấu trúc giả định này còn thể hiện hai trạng thái tâm lý trái ngược:

  • Trái tim – phút giây lạc thú – nở thành nụ cười nhẹ nhõm.

  • Trái tim – khổ đau – tan thành lệ trong, phản chiếu nỗi niềm u uẩn.

Qua đó, Tagore muốn nhấn mạnh rằng sự vật của đời sống không chỉ được nhìn nhận theo một chiều mà luôn cần đặt trong sự nghi vấn để tìm ra sự thật cuối cùng. Trái tim tình yêu không hề đơn giản mà là sự tổng hòa của những tâm trạng phức tạp, đối nghịch nhau, tồn tại mãi mãi.

Câu 3 (Trang 62 SGK Ngữ Văn 11 Tập 2):

Tagore sử dụng cách nói nghịch lý để diễn tả những điều kỳ diệu trong tình yêu:

  • "Anh không giấu em một điều gì."
  • "Chính vì thế mà em không biết gì tất cả về anh."

Cách nói này xuất hiện nhiều lần trong bài thơ, thể hiện khát khao của chàng trai bày tỏ hết lòng mình trước người yêu, nhưng lại rơi vào nghịch lý: chính vì thế mà người yêu "không biết gì tất cả về anh". Điều này nhấn mạnh rằng những gì bề ngoài dễ nắm bắt, còn sự phong phú và phức tạp của trái tim thì không dễ dàng thấu hiểu.