Tinh trùng được sản xuất từ các tế bào mầm tinh, trải qua nhiều giai đoạn phát triển và biệt hóa trong ống sinh tinh ở tinh hoàn. Toàn bộ quá trình phát triển này mất khoảng 64 ngày. Do vậy, cũng sẽ cần tối thiểu 64 ngày để cải thiện chất lượng và số lượng tinh trùng.
64 ngày là thời gian để tinh trùng tái tạo. Nhưng trong quá trình tinh trùng phát triển, trưởng thành, có rất nhiều yếu tố ảnh hưởng tới số lượng và chất lượng của tinh trùng.
Để cải thiện chất lượng tinh trùng, bạn cần thời gian tối thiểu là 64 ngày (Ảnh minh họa: Health).
Cụ thể:
- Nhiệt độ cao
Tinh trùng chỉ được sản xuất thuận lợi ở nhiệt độ khoảng 35 độ C. Vì vậy, nếu bạn làm việc liên tục trong môi trường nhiệt độ cao, như lái xe đường dài, sốt kéo dài, xông hơi, tắm nước quá nóng đều khiến "nhà máy sản xuất tinh trùng" là tinh hoàn giảm hoạt động. Tinh trùng sẽ bị suy giảm mạnh cả về số lượng và chất lượng.
Theo Tổ chức Y tế Thế giới, sốt trên 38,5 độ C có thể ức chế quá trình sinh tinh trong 6 tháng (số lượng tinh trùng thấp, chất lượng yếu).
Bác sĩ Nguyễn Thế Lương, Phó Giám đốc Bệnh viện Thận Hà Nội cho biết, quá trình sinh tinh vẫn diễn ra nhưng số lượng ít, chất lượng thấp. Ngoài ra, nhiệt độ cao có thể gây tổn thương ADN của tinh trùng. Năm 1988 Thonneau và cộng sự thực hiện phân tích trên nhiều báo cáo đã ghi nhận tăng nhiệt độ làm giảm sinh tinh và tăng tỷ lệ tinh trùng dị dạng.
- Rượu bia
Rượu bia có liên quan đến việc thay đổi một số hormone nam giới, cản trở sự phát triển của tinh trùng. Độc tố được tìm thấy trong rượu bia có thể tiêu diệt các tế bào sinh tinh trong tinh hoàn, ảnh hưởng đến kích thước tinh hoàn và làm gia tăng tinh trùng dị dạng.
Theo bác sĩ Trung tâm Nam học, Bệnh viện Việt Đức (Hà Nội), ở nam giới, uống nhiều rượu ảnh hưởng đến khả năng sinh sản. Cụ thể, giảm nồng độ testosterone, hormone kích thích nang trứng và hormone tạo hoàng thể và nâng cao mức độ estrogen, làm giảm sản xuất tinh trùng.
Đồng thời, rượu cũng làm giảm kích thước tinh hoàn, có thể gây liệt dương hoặc vô sinh, thay đổi gonadotropin giải phóng tác động đến sản xuất tinh trùng, gây xuất tinh sớm hoặc giảm xuất tinh. Nó cũng làm thay đổi hình dạng, kích thước và chuyển động của tinh trùng khỏe mạnh.
Ngoài ra, bệnh gan do uống rượu bia nhiều có thể làm thay đổi chất lượng tinh trùng.
- Thuốc lá
Hút thuốc lá là một tác nhân đáng sợ nhất phá hủy tinh trùng. Thuốc lá có chứa hàng trăm chất độc, 69 chất gây ung thư, các chất gây nghiện, tất cả đều có thể gây tổn hại ADN của tinh trùng và gây dị dạng tinh trùng.
- Thuốc kháng sinh, hóa trị, xạ trị, tiếp xúc với môi trường ô nhiễm, hóa chất
Sau đợt sử dụng thuốc, đặc biệt là thuốc kháng sinh, hóa trị, xạ trị, khả năng sản xuất tinh trùng của tinh hoàn sẽ giảm đi đáng kể. Có một số nghề nghiệp đặc thù như làm việc trong xưởng in, xưởng hóa chất, xăng dầu, nhà máy sản xuất hóa chất… đều có thể gây ra những tác động xấu, tổn hại tinh trùng.
Hoặc nếu nơi ở của bạn bị ô nhiễm như có khói nhà máy, khói than tổ ong, gần nơi xử lý rác thải... cũng khiến khả năng "duy trì nòi giống" của bạn bị suy giảm đi.
- Căng thẳng, mệt mỏi, thức khuya
Điều này cũng làm giảm khả năng sản sinh tinh trùng.
Do vậy, nếu muốn cải thiện chất lượng tinh trùng, song song với việc tích cực ăn uống bổ sung các dưỡng chất tốt cho tinh trùng, tập thể dục thể thao đều đặn để tăng lưu thông máu huyết, đặc biệt là tăng tưới máu tới tinh hoàn, bạn hãy lưu ý tránh xa những yếu tố nguy cơ và thói quen xấu trên đây.
