Từ lâu, hạt sen là lựa chọn ưu tiên của nhiều người nhờ vào lợi thế về mùi vị, màu sắc và dưỡng chất. Đặc biệt, nó được mệnh danh là "thần dược" với chị em phụ nữ bởi rất hữu ích trong việc chăm sóc sắc đẹp.
Ở các nước Đông Á và Đông Nam Á, hạt sen được biết đến như một loại dược liệu y học cổ truyền có giá trị. Hạt sen còn có tên gọi khác là liên, tên khoa học là nelumbo nuifera gaertn. Hạt sen nằm trong ngó sen có màu trắng hình tròn và bên có tâm sen nhỏ màu xanh lá cây. Hạt sen thường được thu hái quanh năm, ở các nơi có đầm hồ nước. Người ta thường trồng hoa sen để lấy hạt sen. Bên trong hạt sen chứa tinh bột, protein, các axit amin, dầu béo, vitamin, khoáng chất như magie, natri…
Tác dụng chữa bệnh của hạt sen
Các thành phần trong hạt sen, đặc biệt là tâm sen có tác dụng rất tốt cho
sức khỏe của con người như: Bồi bổ sức khỏe, chữa mất ngủ, đau đầu, ăn uống kém, bồi bổ sức khỏe, chống lão hóa, chữa lòi dom, tiêu chảy, thiếu máu, kích thích tiêu hóa cho người kém ăn, dùng làm thuốc kết hợp với các thuốc khác để chữa các bệnh khác nhau, giúp ổn định đường huyết, thanh nhiệt, mát gan...
Thành phần hạt sen có trong 100g: Năng lượng: 332 Kcal, Carbohydrates: 64.47 g, Protein: 15.41 g. Tổng chất béo: 1.97 g, Cholesterol: 0 mg Axit Folic: 104 μg. Niacin: 1.60 mg. Pantothenic acid: 0.851 mg, Pyridoxine: 0.629 mg, Riboflavin: 0.150 mg, Thiamin: 0.640 mg, Vitamin A: 50 IU, Vitamin C: 0 μg, Sodium: 5 mg, Potassium: 1368 mg. Canxi: 163 mg, Đồng: 0.350 mg, Sắt: 3.53 mg, Magie: 210 mg, Mangan: 2.318 mg, Photpho: 626 mg, Kẽm: 1.05 mg
1. Chữa mất ngủ cho mẹ bầu
Một trong những công dụng nổi bật nhất của hạt sen chính là khả năng điều trị chứng bệnh, thần kinh suy nhược vô cùng hiệu quả, những món ăn được chế biến từ loại hạt này có tác dụng rất tốt khi bỗ dưỡng cơ thể cũng như giấc bạn có được giấc ngủ sâu và ngon hơn. Nhiều bà bầu thường khó ngủ. Tình trạng này kéo dài khiến cơ thế mệt mỏi, ảnh hưởng đến sức khỏe của các mẹ cũng như em bé. Vì thế, các bà bầu nên ăn hạt sen để có giấc ngủ ngon hơn. Đặc biệt, trong hạt sen thường có phần mầm xanh hay còn gọi là “tâm sen”, có vị đắng nên hơi khó ăn, tuy nhiên các mẹ hãy nhớ tận dụng nó nhé, bởi bộ phận này có tác dụng rất lớn như thanh nhiệt, an thần, hạ huyết áp rất tốt.
2. Giúp trẻ thông minh hơn
Với hàm lượng khoáng chất như canxi, đạm, photpho phong phú, việc sử dụng hạt sen trong thời kỳ mang thai, sẽ giúp các mẹ bầu rất nhiều như ích tâm, bổ thận, kiện tỳ, cố tinh, an thần; có công dụng dưỡng tâm, ích trí, rất tốt cho sự phát triển thần kinh và trí não thai nhi. Vì vậy, hằng ngày các mẹ nên lấy hạt sen đem sấy khô, gạo tẻ rang vàng, hai thứ liều lượng bằng nhau (khoảng 150-200g) tán bột, mỗi lần ăn 6-8g vào lúc đói.
3. Trị đau đầu
Theo
Đông y, hạt sen có vị ngọt, tính bình, giúp an thần hiệu quả. Đặc biệt, một vài nghiên cứu cho thấy trong hạt sen có nhiều protit, gluxit, các vitamin nhóm B, C nên có tác dụng lớn trong điều trị chứng đau đầu, nhất là căn bệnh đau nửa đầu. Bổ sung dinh dưỡng cho cơ thể: Với tinh bột và những chất bổ dưỡng có trong hạt sen tươi, nó xứng đáng là một liều thức ăn bổ dưỡng tâm, ích thận, cải thiện trí nhớ, thúc đẩy hệ tiêu hóa và quá trình hấp thu chất của cơ thể. Đối với những người thường bị căng thẳng cũng nên dùng.
4. Tốt cho hệ thần kinh
Tâm sen trong hạt sen tươi có tác dụng giúp hệ thần kinh chúng ta hoạt động minh mẫn, nhưng không nên ăn sống tâm sen vì bản thân nó có chứa chất độc liều lượng thấp. Khi dùng, hãy sao vàng với ngọn lửa nhỏ vừa phải để tâm không bị cháy đen, loại bỏ chất độc.
5. Giảm cân
Hiệu quả giảm cân là điều dễ dàng nhận thấy nhất của hạt sen tươi. Món chè hạt sen sẽ rất hấp dẫn nhưng cũng không thể trở thành nỗi lo tăng cân của các chị em phụ nữ như đa số các loại chè khác. Bởi vì lượng mỡ và cholesterol hầu như rất ít sẽ không làm chúng ta lo ngại.
6. Mát gan, thanh nhiệt
Hạt sen tươi có tính mát, sẽ giúp thanh lọc một số thành phần chất độc hại trong cơ thể, làm mát và tăng cường khả năng miễn dịch để ngăn ngừa nguy cơ bệnh tật rất tốt. Tác dụng thanh nhiệt, giải độc của hạt sen đã được áp dụng nhiều trong nền y học.
7. Chống viêm hiệu quả
Hạt sen giàu hàm lượng kaempferol, chất flavonoid tự nhiên rất hữu ích. Các nhà khoa học đã chứng minh rằng những chất này có đặc tính chống viêm, có thể điều trị đau miệng và viêm loét hiệu quả. Từ lâu các loại hạt giống cũng chứa các thành phần làm dịu, kháng khuẩn hữu hiệu.
8. Chống lão hóa
Hạt sen có chứa các chất có tác dụng hàn gắn, phục hồi protein trong cơ thể, khi ăn vào có thể làm cho làn da luôn trẻ trung và còn điều trị được chứng bệnh tóc bạc sớm. Ngoài ra, người ta còn dùng hạt sen để ngăn ngừa các loại viêm nhiễm ở những người trung niên.
9. Bảo vệ dạ dày
Các chứng bệnh như viêm dạ dày hay có liên quan như viêm loét hạ, thượng vị xuất hiện ở nhiều người hiện nay. Trong hạt sen có chất chống oxy hóa có tác dụng kháng viêm hiệu quả. Để phòng chống và giảm triệu chứng bệnh dạ dày, bạn có thể nhờ đến hạt sen rang để hỗ trợ khắc phục vấn đề này.
10. Hỗ trợ điều trị bệnh tiểu đường
Các nhà dinh dưỡng chỉ ra rằng hạt sen có hàm lượng calo thấp và chất xơ cao. Chất xơ có khả năng làm giảm lượng đường ở mức cao trong máu của bạn. Đây là lý do tại sao những người mắc
bệnh tiểu đường nên dùng hạt sen ít nhất 3 lần/tuần. Các khoáng chất có trong hạt như sắt, mangan, magie được cho là giúp giảm bớt các yếu tố góp phần gây ra bệnh tiểu đường type II.
11. Dùng làm các món ăn ngon, bổ dưỡng
Với lợi thế về mùi vị, màu sắc và dưỡng chất nên hạt sen được con người sử dụng khá phổ biến để làm thực phẩm và thuốc chữa bệnh. Hạt sen có tác dụng bổ dưỡng an thần, đặc biệt là dùng để chữa tiêu chảy kéo dài và bệnh suy dinh dưỡng, chữa chứng mất ngủ, giảm khát mùa hè, chữa thiếu máu, kém ăn bồi dưỡng cho phụ nữ sau khi sinh... Từ lâu trong dân gian người ta đã chế biến hạt sen thành nhiều món ăn có giá trị bổ dưỡng cao như chè sen, mứt sen, chè hạt sen long nhãn, chè hạt sen đậu xanh, thịt gà hầm hạt sen, móng giò hầm hạt sen...vừa ngon miệng, hấp dẫn lại có giá trị dinh dưỡng cao mà không gây hại cho cơ thể.
Tác dụng làm đẹp của hạt sen
Chống lão hóa
Hạt sen và củ hạt sen có chứa một loại enzyme đặc biệt có tác dụng “hàn gắn, phục hồi” protein trong cơ thể con người bị tổn thương và cuối cùng làm cho làn da luôn trẻ trung. Chính vì lợi thế này các hãng bào chế dược phẩm, mỹ phẩm hiện nay đang tìm kiếm, chiết xuất enzyme để đưa vào các sản phẩm chống lão hóa của họ. Bên cạnh đó, hạt sen còn giàu hàm lượng kaempferol, một chất flavonoid tự nhiên rất hữu ích, có tác dụng ngăn ngừa viêm nhiễm, đặc biệt là tác dụng chống viêm các mô lợi, nhất là ở nhóm người cao niên.
Trẻ da mặt
Trong y học cổ truyền Ấn Độ hoa sen, hạt sen, lá sen được tận dụng tối đa để chăm sóc sắc đẹp cho phụ nữ. Đặc biệt, hoa sen rất giàu axít linoclic protein, phốtpho, sắt, vitamin A và C, được dùng trong spa thư giãn, hoặc tinh dầu sen được pha vào bồn nước tắm, giúp khử tế bào da già cỗi và lưu thông khí huyết.
Lưu ý khi sử dụng hạt sen
Người bị đầy bụng, khó tiêu không nên ăn hạt sen.Người mắc bệnh tim không nên ăn hạt sen và tim sen vì lượng alkaloid có thể gây nên đột quỵ nếu ăn quá nhiều. Nếu ăn hạt sen để chữa mất ngủ thì không nên bỏ tim sen. Ăn tim sen tươi có thể gây ngộ độc nên cần qua chế biến rồi mới sử dụng. Ăn nhiều hạt sen có thể gây rối loạn nhịp tim, rối loạn kinh nguyệt và giảm ham muốn tình dục.
Nguyễn Dung (t/h)