Theo truyền thuyết, Thần Tài vốn là vị thần sống trên thiên đình, nhưng vì một sự cố bất ngờ, ông rơi xuống trần gian. Nhờ cơ duyên này, Thần Tài đã giúp nhiều người làm ăn phát đạt, mang lại tài lộc dồi dào. Để bày tỏ lòng biết ơn cũng như cầu mong công việc kinh doanh thuận lợi, người dân lập bàn thờ để thờ cúng ngài.
Vì sao bàn thờ Thần Tài đặt sát mặt đất?
Không giống như bàn thờ gia tiên hay bàn thờ thần linh khác thường được đặt ở vị trí cao trang trọng, bàn thờ Thần Tài lại nằm sát đất, thường đặt ở góc nhà hoặc ngay lối ra vào cửa hàng, công ty. Vậy phong tục này bắt nguồn từ đâu?
Một truyền thuyết gắn với tục thờ Thần Tài được kể lại trong sách “Sưu Thần Ký” của Trung Quốc. Chuyện kể rằng, có một lái buôn tên là Âu Minh, trong một lần đi qua hồ Thanh Thảo, ông được Thủy Thần ban tặng một người hầu tên Như Nguyệt. Kể từ khi Như Nguyệt về nhà, công việc làm ăn của Âu Minh ngày càng phát đạt, tiền bạc dư dả.
Thế nhưng, vào mùng 1 Tết, vì một lý do nào đó, Âu Minh tức giận và đánh Như Nguyệt. Quá sợ hãi, cô gái chạy vào góc nhà, trốn trong một đống rác. Vợ của Âu Minh không để ý, trong lúc quét dọn ngày đầu năm, bà vô tình hốt cả đống rác chứa Như Nguyệt và đổ đi. Kể từ đó, nhà Âu Minh làm ăn sa sút, nghèo khổ trở lại.
Người ta tin rằng Như Nguyệt chính là Thần Tài, và từ đó lập bàn thờ để thờ cúng ngài. Vì câu chuyện này, nhiều người kiêng quét nhà, hốt rác trong ba ngày Tết, sợ vô tình quét đi may mắn và tài lộc. Cũng vì vậy, bàn thờ Thần Tài thường được đặt dưới đất, gần góc nhà, như một cách giữ lại vị thần tài lộc và thu hút vượng khí.
Lý do bàn thờ Thần Tài được đặt dưới mặt đất
Việc đặt bàn thờ Thần Tài sát mặt đất không chỉ là một tục lệ lâu đời mà còn mang ý nghĩa sâu sắc về mặt tâm linh, phong thủy và văn hóa. Dưới đây là những lý do chính lý giải cho điều này:
1. Biểu tượng của sự kết nối với đất
Trong văn hóa Á Đông, đất được xem là yếu tố cốt lõi, tượng trưng cho sự ổn định, bền vững và thịnh vượng. Thần Tài là vị thần gắn liền với việc làm ăn, buôn bán, nên bàn thờ được đặt gần đất mang ý nghĩa tạo nền tảng vững chắc, giúp công việc kinh doanh hanh thông, phát đạt.
2. Thu hút tài lộc từ mọi hướng
Theo phong thủy, vị trí thấp giúp Thần Tài dễ dàng tiếp nhận sự thành tâm của gia chủ. Khi thờ cúng, người ta phải cúi xuống, điều này thể hiện sự tôn kính và lòng thành. Đồng thời, bàn thờ đặt sát đất, gần cửa chính sẽ thu hút luồng sinh khí tốt, giúp mang tài lộc từ bên ngoài vào trong nhà.
Bên cạnh đó, theo quan niệm phong thủy, cửa ra vào là nơi dòng khí lưu thông mạnh mẽ nhất, là điểm giao thoa giữa nội khí và ngoại khí. Khi bàn thờ Thần Tài đặt ở đây, sẽ hấp thụ năng lượng tích cực, giúp gia chủ buôn may bán đắt. Thần Tài có thể dễ dàng "nhìn thấy" khách hàng, từ đó mang vận may và tiền tài vào nhà.
3. Tiện lợi trong sinh hoạt hàng ngày
Đối với những người kinh doanh, việc thắp nhang, dâng lễ mỗi ngày là điều quan trọng. Bàn thờ Thần Tài đặt ở vị trí thấp giúp họ có thể thực hiện các nghi lễ một cách dễ dàng và nhanh chóng, không mất quá nhiều công sức như khi bàn thờ đặt trên cao.
Ngoài ra, vị trí này cũng giúp gia chủ quan sát và chăm sóc bàn thờ thường xuyên, giữ cho khu vực thờ cúng luôn sạch sẽ, trang nghiêm, tránh tình trạng bỏ bê hay quên lau dọn.
4. Linh hoạt trong bố trí không gian
Bàn thờ Thần Tài thường có kích thước nhỏ gọn, dễ dàng di chuyển và sắp đặt trong nhiều không gian khác nhau, từ nhà ở đến cửa hàng, công ty. Đối với những cửa hàng nhỏ hoặc mặt bằng kinh doanh hạn chế, việc đặt bàn thờ dưới đất giúp tiết kiệm diện tích mà vẫn đảm bảo yếu tố phong thủy.
Đặc biệt, đối với những người kinh doanh buôn bán lưu động, việc mang theo bàn thờ nhỏ gọn giúp họ có thể lập bàn thờ Thần Tài ở bất cứ đâu, đảm bảo luôn được sự phù hộ của ngài.
5. Tạo sự gần gũi với thần linh
Việc đặt bàn thờ Thần Tài sát đất còn mang ý nghĩa gần gũi và thân thuộc giữa gia chủ và thần linh. Điều này giúp gia chủ cảm nhận rõ ràng hơn về sự hiện diện và che chở của Thần Tài trong công việc kinh doanh hàng ngày.
Sự gần gũi này cũng giúp gia chủ dễ dàng trò chuyện, chia sẻ những ước nguyện, khó khăn với Thần Tài, tạo nên một mối quan hệ tâm linh bền chặt. Chính vì vậy, nhiều người tin rằng khi thờ cúng bằng cả tấm lòng chân thành, họ sẽ nhận được nhiều may mắn và tài lộc hơn.
Văn khấn vía Thần Tài theo sách "Văn khấn cổ truyền Việt Nam" - Nhà xuất bản Văn hóa Thông tin
Nam mô A di Đà Phật!
Nam mô A di Đà Phật!
Nam mô A di Đà Phật!
Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư phật mười phương.
Kính lạy ngài Hoàng Thiên Hậu Thổ chư vị Tôn thần.
Con kính lạy ngày Đông Trù Tư mệnh Táo phủ Thần quân.
Con kính lạy Thần tài vị tiền
Con kính lạy các ngài Thần linh, Thổ địa cai quản trong xứ này.
Tín chủ con là... Ngụ tại...
Hôm nay là ngày mùng 10 tháng Giêng năm Ất Tỵ 2025
Chúng con chủ thành sửa biện, hương hoa, lễ vật, kim ngân, trà quả và các thứ cúng dâng, bày ra trước án kính mời ngài Thần Tài vị tiền.
Cúi xin Thần Tài thương xót tín chủ, giáng lâm trước án, chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật phù trì tín chủ chúng con an ninh khang thái, vạn sự tốt lành, gia đạo hưng long thịnh vượng, lộc tài tăng tiến, tâm đạo mở mang, sở cầu tất ứng, sở nguyện tòng tâm.
Chúng con lễ bạc tâm thành, trước án kính lễ cúi xin được phù hộ độ trì.
Nam mô A di Đà Phật!
Nam mô A di Đà Phật!
Nam mô A di Đà Phật!
