Bàn thờ là một phần quan trọng trong đời sống tâm linh của người Việt, mang tính linh thiêng và gắn liền với các nghi thức thờ cúng tổ tiên. Bàn thờ, vì có tính chất âm phần, càng yên ổn và lâu bền thì càng tốt. Tuy nhiên, đôi khi gia đình cần thay bàn thờ vì lý do muốn nâng cấp chất liệu đẹp hơn, chắc chắn hơn hoặc do bàn thờ cũ đã bị nứt, mốc, hư hỏng theo thời gian.
Việc thay bàn thờ cũng tương tự như sửa sang mộ phần, nên rất quan trọng trong việc duy trì phong thủy và sự tôn trọng đối với tín ngưỡng của gia đình. Vì vậy, khi thay bàn thờ, bạn cần lưu ý một số điều sau để không làm ảnh hưởng đến phong thủy cũng như niềm tin tâm linh:
1. Nghi thức trước khi thay bàn thờ
Trước khi thay bàn thờ, bạn nên làm lễ cúng để thông báo với tổ tiên, thần linh về lý do thay đổi, đồng thời xin phép tổ tiên cho chuyển sang bàn thờ mới. Bạn có thể mời chuyên gia phong thủy thực hiện lễ này hoặc tự gia đình tổ chức cúng lễ. Quan trọng là không nên thay bàn thờ mà không thực hiện nghi thức cúng báo cáo, vì điều này có thể vi phạm nguyên tắc tâm linh, thể hiện sự bất kính.
2. Cẩn thận khi di chuyển đồ trên bàn thờ
Khi thay bàn thờ, bạn cần lau dọn sạch sẽ và gói ghém cẩn thận các vật dụng trên bàn thờ. Những đồ vật sử dụng lại cần được để riêng, còn những vật không dùng nữa cũng cần được xử lý gọn gàng, không vứt lung tung. Tất cả vật dụng phải được để ở nơi sạch sẽ, kể cả những vật cũ, không còn sử dụng, cũng cần có nơi lưu trữ cẩn thận.
3. Thao tác cẩn trọng khi tháo dỡ và kê bàn thờ mới
Khi tháo dỡ bàn thờ cũ, bạn cần thực hiện nhẹ nhàng, tránh gây ồn ào hoặc vội vã. Công việc này nên được làm nhanh chóng và cẩn thận để gia đình có thể lập bàn thờ mới cho tổ tiên. Khi bàn thờ mới được đặt vào vị trí, hãy thực hiện nghi lễ mời tổ tiên và thần linh về ngự tại nơi thờ mới. Trước khi đặt vào vị trí, bàn thờ mới cần được lau sạch sẽ và lau khô. Khi làm việc này, hãy chú ý không để bụi bẩn trên bàn thờ; nếu có bụi cần phải lau sạch trước khi đặt bát hương lên. Tránh việc để bát hương vào bàn thờ rồi mới lau dọn, vì như vậy sẽ làm mất đi sự trang nghiêm.
4. Lưu ý khi xử lý bàn thờ cũ và đồ thờ không còn sử dụng
Khi bàn thờ cũ và các đồ thờ không còn sử dụng nữa, gia đình cần phải lưu ý cách thức xử lý sao cho phù hợp với phong thủy và tín ngưỡng. Trong quá khứ, ông bà ta thường thả đồ thờ tâm linh trôi sông để “làm mát”, tuy nhiên phương pháp này không còn phù hợp trong thời nay. Sông hồ ngày càng ít, và việc làm như vậy có thể gây ảnh hưởng xấu đến môi trường.
Cách tốt nhất là tiến hành thiêu hủy bàn thờ và đồ thờ cũ không còn sử dụng. Theo quan niệm tâm linh, việc thiêu hủy sẽ giúp linh hồn tổ tiên được thanh thản. Tuy nhiên, bạn cần lưu ý việc chọn ngày giờ để thực hiện nghi thức thiêu hủy, tốt nhất là nhờ chuyên gia phong thủy để đảm bảo chính xác. Bên cạnh đó, việc chọn vị trí thiêu hủy cũng rất quan trọng. Nên chọn nơi thông thoáng, tránh khu vực dễ gây cháy nổ, và phải có lễ cúng báo cáo tổ tiên trước khi tiến hành.
Một số gia đình có bàn thờ cổ, được làm từ gỗ quý, và dù không sử dụng nữa nhưng vẫn giữ lại vì giá trị về mặt kinh tế. Tuy nhiên, việc bán lại bàn thờ này không phải là điều nên làm, vì có thể ảnh hưởng đến việc thờ cúng sau này, cũng như không đảm bảo sự an yên cho tổ tiên và con cháu sau này.
Thay bàn thờ không phải là việc xảy ra thường xuyên, nhưng mỗi lần thay đều rất quan trọng trong phong thủy và tâm linh. Do đó, gia chủ cần phải suy nghĩ kỹ lưỡng, tránh thay bàn thờ một cách tự ý, và khi thay cần phải chú trọng đến mọi nghi thức liên quan.
Thông tin bài viết chỉ mang tính chất tham khảo và chiêm nghiệm.
