Ngày 9/11 vừa qua, Chính phủ đã ban hành Nghị định 147/2024/NĐ-CP về quản lý, cung cấp và sử dụng dịch vụ Internet, đồng thời đưa ra những quy định mới liên quan đến quyền và nghĩa vụ của người dùng mạng Xã hội tại Việt Nam.
Nghị định này sẽ chính thức có hiệu lực vào ngày mai, 25/12. Để tránh vi phạm và gặp phải các rủi ro dẫn đến việc bị khóa tài khoản, người dùng Internet tại Việt Nam cần đặc biệt chú ý những quy định sau.
Xác thực tài khoản mạng xã hội đang hoạt động bằng số điện thoại
Theo Điểm e khoản 3 Điều 23 của Nghị định, tất cả các nền tảng mạng xã hội hoạt động tại Việt Nam bắt buộc phải xác thực tài khoản người dùng thông qua số điện thoại di động.
Nếu người dùng không có số điện thoại tại Việt Nam, việc xác thực sẽ được thực hiện thông qua số định danh cá nhân, tuân thủ các quy định Pháp luật về định danh và xác thực điện tử. Đặc biệt, với những tài khoản sử dụng tính năng livestream cho mục đích thương mại, việc xác thực bằng số định danh cá nhân là yêu cầu bắt buộc.
Nghị định cũng quy định rõ: chỉ những tài khoản đã được xác thực mới có quyền sử dụng các tính năng như đăng bài, bình luận, livestream, hoặc chia sẻ thông tin trên mạng xã hội.
Từ ngày 25/12, các nền tảng mạng xã hội, bao gồm tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân nước ngoài cung cấp dịch vụ tại Việt Nam, sẽ có 90 ngày để hoàn thành việc xác thực tất cả các tài khoản người dùng đang hoạt động.
Việc yêu cầu xác thực bằng số điện thoại hoặc số định danh cá nhân nhằm ngăn chặn các hành vi lừa đảo, lan truyền thông tin sai lệch, và những vi phạm pháp luật trên mạng xã hội. Đây là bước đi quan trọng để đảm bảo môi trường mạng lành mạnh và an toàn hơn tại Việt Nam.
Người dùng cần nắm vững các quy định mới này để tránh rủi ro tài khoản bị khóa hoặc cấm hoạt động trên các nền tảng mạng xã hội.
Những vi phạm có thể khiến tài khoản mạng xã hội bị khóa vĩnh viễn
Theo quy định tại khoản 7 Điều 35 của Nghị định 147/2024/NĐ-CP, người dùng mạng xã hội cần đặc biệt lưu ý để tránh rủi ro bị khóa tài khoản, dù là tạm thời hay vĩnh viễn. Dưới đây là các trường hợp cụ thể:
1. Khóa tạm thời
Các tài khoản cá nhân, trang cộng đồng, nhóm cộng đồng hoặc kênh nội dung trên mạng xã hội có thể bị khóa tạm thời nếu thường xuyên đăng tải nội dung vi phạm pháp luật. Cụ thể:
- Trong 30 ngày, nếu vi phạm ít nhất 5 lần.
- Trong 90 ngày, nếu vi phạm ít nhất 10 lần và bị Bộ Thông tin và Truyền thông (TT&TT), Bộ Công an yêu cầu gỡ bỏ.
Việc khóa tài khoản sẽ được thực hiện trong vòng 24 giờ kể từ khi có yêu cầu từ Bộ TT&TT, Bộ Công an, Sở TT&TT địa phương hoặc cơ quan có thẩm quyền, thông qua điện thoại, văn bản hoặc phương tiện điện tử. Thời gian khóa tạm thời dao động từ 7 đến 30 ngày, tùy theo mức độ và số lần vi phạm.
2. Khóa vĩnh viễn
Những tài khoản, trang cộng đồng hoặc kênh nội dung sẽ bị khóa vĩnh viễn nếu:
- Đăng tải nội dung xâm phạm an ninh quốc gia.
- Bị khóa tạm thời từ 3 lần trở lên theo yêu cầu của cơ quan có thẩm quyền.
Các nội dung vi phạm bị cấm đăng tải theo luật an ninh mạng
Luật An ninh mạng 2018, có hiệu lực từ 1/1/2019, nghiêm cấm đăng tải các nội dung sau lên mạng xã hội:
1. Chống phá Nhà nước
- Tuyên truyền chống phá Nhà nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam.
- Kích động bạo loạn, gây rối trật tự công cộng.
- Dẫn dắt, xúi giục người khác chống lại Nhà nước.
2. Thông tin sai lệch, gây hoang mang:
- Vu khống, xúc phạm danh dự cá nhân, tổ chức.
- Phát tán thông tin sai sự thật gây ảnh hưởng kinh tế - xã hội, hoặc gây khó khăn cho cơ quan nhà nước.
3. Xuyên tạc lịch sử, phá hoại đoàn kết:
- Bôi nhọ lịch sử, phủ nhận thành tựu cách mạng.
- Chia rẽ khối đại đoàn kết dân tộc, xúc phạm tôn giáo, tín ngưỡng.
4. Nội dung không phù hợp đạo đức:
- Quảng bá mại dâm, tệ nạn xã hội.
- Chia sẻ thông tin đồi trụy, cổ vũ các hành vi trái pháp luật.
5. Hướng dẫn hành vi phạm pháp:
- Cung cấp cách thức thực hiện hành vi phạm tội, như lừa đảo, đánh bạc.
- Kích động người khác tham gia vào hành vi trái pháp luật.
6. Vi phạm quyền riêng tư:
- Truy cập trái phép hệ thống thông tin để thu thập dữ liệu cá nhân.
- Đăng tải thông tin cá nhân của người khác mà không có sự đồng ý.
7. Lừa đảo tài chính và giả mạo:
- Giả danh trang web, tổ chức để lừa đảo người dùng.
- Thu thập trái phép thông tin tài khoản ngân hàng, thẻ tín dụng.
8. Tấn công mạng và phát tán mã độc:
- Xâm nhập hệ thống thông tin quốc gia hoặc phát tán Phần mềm độc hại làm gián đoạn thiết bị điện tử.
Quy định mới từ 25/12: Cấm đặt tên tài khoản mạng xã hội dễ gây hiểu lầm
Theo Điều 36 của Nghị định 147/2024/NĐ-CP, người dùng mạng xã hội cần lưu ý một số quy định quan trọng liên quan đến việc đặt tên tài khoản, trang, kênh, và nhóm cộng đồng:
- Không đặt tên dễ gây nhầm lẫn: Tên tài khoản cá nhân, trang, nhóm hoặc kênh nội dung không được phép giống tên cơ quan báo chí hoặc chứa các từ ngữ có thể khiến người khác hiểu lầm đây là tổ chức báo chí, ví dụ: “Báo,” “Đài,” “Tin tức,” “Phát thanh,” “Truyền hình,” “Thông tấn xã”…
- Quản lý nội dung chặt chẽ: Người dùng phải đảm bảo rằng các nội dung đăng tải trên tài khoản, trang hoặc nhóm của mình không vi phạm pháp luật, không ảnh hưởng đến quyền và lợi ích của người khác, đặc biệt là trẻ em. Nếu nhận được yêu cầu từ cơ quan chức năng, nội dung vi phạm phải được gỡ bỏ trong vòng 24 giờ, hoặc tối đa 48 giờ với các khiếu nại hợp lý từ người dùng khác.
- Giám sát bình luận: Chủ tài khoản, quản trị viên trang hoặc nhóm phải theo dõi và xóa các bình luận vi phạm pháp luật, hoặc những bình luận bị cơ quan chức năng yêu cầu xóa bỏ.
- Hạn chế sản xuất nội dung như báo chí: Mạng xã hội không được sử dụng để sản xuất các nội dung phỏng vấn, phóng sự, hoặc điều tra báo chí mà không được cấp phép.
Quy định về trẻ em dưới 16 tuổi khi sử dụng mạng xã hội
Từ ngày 25/12, trẻ em dưới 16 tuổi sẽ không được phép tự đăng ký tài khoản mạng xã hội. Theo khoản 3 Điều 27 Nghị định 147/2024/NĐ-CP:
- Đăng ký thông qua người giám hộ: Cha mẹ hoặc người giám hộ hợp pháp sẽ phải sử dụng thông tin của mình để đăng ký tài khoản cho trẻ. Họ cũng có trách nhiệm quản lý, giám sát nội dung mà trẻ truy cập, đăng tải, hoặc chia sẻ trên mạng xã hội.
- Lưu trữ thông tin cá nhân: Các nhà cung cấp dịch vụ mạng xã hội trong và ngoài nước phải lưu trữ thông tin người dùng từ Việt Nam, bao gồm: họ tên, ngày sinh, và số điện thoại hoặc số định danh cá nhân.
Những thay đổi này nhằm mục đích bảo vệ người dùng mạng xã hội tại Việt Nam, đặc biệt là trẻ em, khỏi các nội dung độc hại và các hành vi vi phạm pháp luật. Các biện pháp quản lý chặt chẽ này sẽ:
- Hạn chế thông tin sai lệch và lừa đảo: Tài khoản không xác thực hoặc vi phạm pháp luật sẽ bị xử lý nghiêm, bao gồm khóa vĩnh viễn.
- Tạo môi trường mạng an toàn hơn cho trẻ em: Việc cha mẹ và người giám hộ giám sát nội dung truy cập của trẻ sẽ giúp ngăn chặn những ảnh hưởng tiêu cực từ mạng xã hội.
- Nâng cao trách nhiệm của người dùng: Quy định buộc người dùng phải quản lý kỹ nội dung do mình đăng tải, giảm thiểu các vi phạm và đảm bảo tính minh bạch.
Tóm lại, từ ngày 25/12, mạng xã hội tại Việt Nam sẽ hoạt động dưới sự giám sát chặt chẽ hơn, đảm bảo môi trường mạng văn minh và an toàn cho tất cả người dùng.