Ý nghĩa của lễ Vu Lan và cài hoa hồng trên ngực áo
Rằm tháng 7, theo truyền thống dân gian, là thời điểm để xá tội vong nhân, trong khi trong đạo Phật, đây là ngày lễ Vu Lan. Vu Lan được xem là ngày tôn vinh lòng hiếu thảo, tri ân công sinh thành dưỡng dục của cha mẹ. Đây là dịp mà các tín đồ Phật giáo hướng về cha mẹ, thực hiện các hành động báo hiếu và thể hiện lòng biết ơn sâu sắc.
Ngày lễ Vu Lan có nguồn gốc từ câu chuyện về Mục Kiền Liên, một trong các đệ tử của Đức Phật Thích Ca. Sau khi giác ngộ, Mục Kiền Liên phát hiện mẹ mình đang chịu khổ ở địa ngục. Ông dâng mẹ bát cơm nhưng mẹ ông phải dùng tay che lại để tránh bị các ngạ quỷ tranh cướp. Dù mẹ ông cố gắng ăn nhưng bát cơm hóa thành lửa, khiến mẹ không thể hưởng thụ. Đau lòng vì mẹ, Mục Kiền Liên đã cầu cứu Đức Phật. Đức Phật giải thích rằng, do mẹ ông đã phạm nhiều lỗi lầm trong đời sống, như xúc phạm Phật pháp, không tin vào nhân quả, và không làm việc thiện, nên phải chịu quả báo như vậy. Ngài khuyên Mục Kiền Liên hãy chờ đến Rằm tháng 7, khi chư tăng mãn hạ và thực hiện lễ Vu Lan, nhờ vào công đức của chư tăng, mẹ ông mới có thể được giải thoát khỏi cảnh khổ.
Theo lời Đức Phật, Mục Kiền Liên đã chờ đợi đến Rằm tháng 7 để thực hiện lễ cúng dường chư tăng, nhờ đó giúp mẹ và nhiều vong linh thoát khỏi địa ngục. Kể từ đó, ngày Rằm tháng 7 trong đạo Phật được biết đến với tên gọi lễ Vu Lan.
Vào năm 1072, vua Lý của Việt Nam đã tổ chức trai đàn cầu siêu cho mẹ, đánh dấu sự khởi đầu của lễ Vu Lan. Theo thời gian, phong tục này đã phát triển và lan rộng ra nhiều địa phương. Trong những năm gần đây, lễ Vu Lan ngày càng được biết đến rộng rãi hơn.
Những bông hoa hồng được cài trên áo trong mùa Vu Lan không chỉ là để tưởng nhớ những người mẹ đã khuất mà còn để vinh danh những người mẹ còn sống. Với ý nghĩa tôn vinh công lao sinh dưỡng của cha mẹ, bông hoa hồng cài áo không chỉ để tưởng niệm mẹ mà còn tôn vinh cha. Do đó, ngoài ba màu hoa truyền thống là vàng, trắng, đỏ, hiện nay còn có thêm màu hồng.
Cụ thể, những người xuất gia thường cài hoa màu vàng, người còn cha mẹ thì chọn hoa đỏ, người đã mất cha hoặc mẹ cài hoa màu hồng, còn người đã mất cả cha lẫn mẹ thì cài hoa trắng.
Nghi thức cài hoa hồng trên áo được giới thiệu ở Việt Nam từ những năm 1960 bởi Thiền sư Thích Nhất Hạnh. Sau chuyến thăm Nhật Bản, nơi ông chứng kiến phong tục cài hoa cẩm chướng, Thiền sư đã điều chỉnh thành biểu tượng hoa hồng phù hợp với văn hóa Việt Nam.
Hoa hồng, với ý nghĩa của tình yêu, sự cao quý và hương thơm quyến rũ, được chọn làm biểu tượng trong lễ Vu Lan. Cài hoa hồng lên ngực áo không chỉ là cách thể hiện lòng hiếu kính đối với cha mẹ mà còn là sự tưởng nhớ và tri ân sâu sắc. Hoa hồng là loại hoa phổ biến và dễ tìm thấy trên khắp các miền đất nước, làm cho nghi thức này trở nên gần gũi và ý nghĩa trong đời sống văn hóa Việt Nam.
Những bông hồng vàng, trắng, đỏ khác gì nhau?
Hoa hồng vàng: Hoa hồng vàng được cài trên ngực áo của những người xuất gia, thể hiện sự giác ngộ và lòng từ bi rộng lớn. Màu vàng biểu trưng cho việc phổ độ chúng sinh và giải thoát khỏi vòng trầm luân. Những người xuất gia cài hoa hồng vàng để bày tỏ sự tri ân không chỉ với cha mẹ sinh thành mà còn với các bậc cha mẹ khác trong cuộc sống, đồng thời thể hiện cam kết tìm kiếm sự giác ngộ và buông bỏ các ràng buộc thế tục. Màu vàng mang ý nghĩa của sự giác ngộ và giải thoát, phản ánh sâu sắc sự hiến dâng và báo hiếu trong con đường tu hành.
Hoa hồng đỏ: Hoa hồng đỏ được cài lên ngực áo của những người còn cả cha lẫn mẹ, như một biểu hiện của niềm may mắn và hạnh phúc khi còn được sống cùng cha mẹ. Màu đỏ của hoa hồng tượng trưng cho tình cảm vĩnh cửu và sự trân trọng đối với sự hiện diện của cha mẹ trong cuộc đời. Việc còn được chăm sóc và sống bên cha mẹ là một phúc lành lớn lao, và hoa hồng đỏ chính là minh chứng cho tình yêu bao la và sự biết ơn không bao giờ phai nhạt.
Hoa hồng hồng: Những ai chỉ còn một bậc cha mẹ sẽ cài hoa hồng màu hồng, biểu thị cho sự dịu dàng và tôn trọng đối với người đã ra đi. Màu hồng nhạt của hoa thể hiện sự mềm mại, tinh tế và lòng thương nhớ đối với cha hoặc mẹ đã khuất, như một nhắc nhở về tình cảm thiêng liêng và sự tiếc thương sâu sắc.
Hoa hồng trắng: Hoa hồng trắng được dành cho những người đã mất cả cha lẫn mẹ. Đây là màu hoa tượng trưng cho sự tưởng nhớ và tri ân sâu sắc dành cho những người đã khuất, biểu hiện sự tôn kính và lòng biết ơn đối với công ơn sinh thành và dưỡng dục của cha mẹ đã không còn hiện hữu.
Trong mùa Vu Lan, màu sắc của hoa hồng cài trên ngực áo sẽ cho thấy tình trạng của tình thương cha mẹ trong cuộc đời mỗi người. Hoa hồng trên ngực áo không chỉ là biểu hiện của tình cảm mà còn là một cách để thể hiện lòng tri ân và sự nhớ thương. Bạn được cài bông hoa hồng màu gì cho mùa Vu Lan này?