Theo một báo cáo mới đây, Hàn Quốc và Trung Quốc là những quốc gia có chi phí nuôi con tốn kém nhất thế giới trong bối cảnh tỉ lệ sinh ở mức đáng báo động.
Nghiên cứu của Viện Nghiên cứu Dân số YuWa cho thấy, chi phí nuôi dạy một đứa trẻ đến năm 18 tuổi ở Hàn Quốc cao gấp 7,79 lần so với GDP bình quân đầu người, mức cao nhất trên thế giới. Chi phí này bao gồm thực phẩm, quần áo, phương tiện đi lại, giải trí và chăm sóc sức khỏe, cũng như chi phí đi học.
Xếp sau Hàn Quốc là Trung Quốc với chi phí cao gấp 6,9 lần GDP bình quân đầu người. Con số này cao gấp 2 lần ở Đức và gấp 3 lần ở Úc và Pháp, với chi phí cao lần lượt gấp 3,64, 2,08 và 2,24 lần so với GDP bình quân đầu người.
Trung Quốc là một trong những nơi rẻ nhất để nuôi dạy trẻ em xét về số tiền chi tiêu, nhưng đây lại là một trong những nơi đắt đỏ nhất khi so sánh với thu nhập trung bình của người lao động.
Tỉ lệ sinh đáng báo động
Cả Hàn Quốc và Trung Quốc đều đang đứng trước nguy cơ đối mặt với một cuộc khủng hoảng nhân khẩu học do tỉ lệ sinh thấp. Hàn Quốc có một trong những quốc gia với tỉ lệ sinh thấp nhất thế giới. Năm ngoái, số trẻ sơ sinh dự kiến trung bình trên một phụ nữ Hàn Quốc đã giảm xuống 0,78, thấp hơn so với 1,1 ở Trung Quốc.
Báo cáo của YuWa ước tính rằng chi phí trung bình để nuôi dạy một đứa trẻ từ sơ sinh đến 17 tuổi ở Trung Quốc là 485.000 nhân dân tệ (1,65 tỷ đồng), trong khi chi phí nuôi dạy một đứa trẻ đến khi tốt nghiệp đại học là khoảng 627.000 nhân dân tệ (2,13 tỷ đồng).
Trong khi đó, thu nhập trung bình của một người lao động Trung Quốc là 105.000 nhân dân tệ (356 triệu đồng)/năm vào năm 2021, theo Cục thống kê quốc gia Trung Quốc.
Theo một cuộc khảo sát toàn quốc của Ủy ban kế hoạch hóa gia đình và sức khỏe quốc gia Trung Quốc năm 2017, 77,4% phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ cho biết “áp lực kinh tế nặng nề” là một trong những lý do hàng đầu khiến họ không muốn có thêm con, bên cạnh các lý do như “cảm thấy quá già” hoặc “không có người chăm sóc con”.
Các nhà hoạch định chính sách ở Trung Quốc đã tìm cách khuyến khích tỉ lệ sinh trong những năm gần đây. Năm 2022, dân số Trung Quốc đã giảm 850.000 người xuống chỉ còn hơn 1,41 tỷ người.
Trung Quốc đón 9,56 triệu trẻ sơ sinh trong năm 2022, con số thấp nhất trong lịch sử hiện đại và lần đầu tiên con số này ở mức dưới 10 triệu.
Theo ước tính của Liên Hợp Quốc, Ấn Độ sắp vượt qua Trung Quốc trở thành quốc gia đông dân nhất thế giới với gần 1,43 tỷ người.
Chênh lệch thành thị - nông thôn
Có một sự chênh lệch đáng kể trong chi phí nuôi con ở khu vực thành thị và nông thông Trung Quốc. Chi phí trung bình để nuôi một đứa trẻ đến 17 tuổi ở các thành phố Trung Quốc là 630.000 nhân dân tệ (2,14 tỷ đồng), cao gấp đôi so với vùng nông thôn.
Chi phí trung bình để nuôi một đứa trẻ ở Bắc Kinh và Thượng Hải lần lượt là 969.000 nhân dân tệ (3,29 tỷ đồng) và 1.026.000 nhân dân tệ (3,5 tỷ đồng), trong khi chi phí cho các gia đình ở Tây Tạng chỉ ở mức 293.000 nhân dân tệ (995 triệu đồng).
Để giúp việc nuôi dạy trẻ em trở nên hợp lý hơn, các chính sách giảm chi phí sinh đẻ cho các gia đình trong độ tuổi sinh đẻ cần được đưa ra ở cấp quốc gia, theo Viện Nghiên cứu Dân số YuWa.
“Các biện pháp cụ thể bao gồm trợ cấp tiền mặt và thuế, trợ cấp mua nhà, xây dựng thêm nhà trẻ, cung cấp chế độ nghỉ thai sản bình đẳng giới, giới thiệu bảo mẫu nước ngoài, thúc đẩy phong cách làm việc linh hoạt, đảm bảo quyền sinh sản của phụ nữ độc thân, cho phép sử dụng công nghệ hỗ trợ sinh sản và cải cách tuyển sinh đại học, thi cử và hệ thống trường học”, YuWa đề xuất.
Trong khi đó, theo đề xuất của tổ chức tài chính Jefferies, Trung Quốc nên đẩy mạnh các dịch vụ chăm sóc trẻ em.
Chính phủ Trung Quốc đã công bố trong kế hoạch 5 năm nhằm tăng số lượng trường mẫu giáo dành cho trẻ em dưới 3 tuổi. “Chúng tôi hiểu rằng chính phủ Trung Quốc đang tìm cách cung cấp các dịch vụ này, đồng thời điều chỉnh giá của các dịch vụ tư nhân”, Jefferies cho biết.
Hiện tại, có 42 triệu trẻ em dưới 3 tuổi ở Trung Quốc. Cha mẹ của 1/3 trong số này muốn gửi con đến các trường mẫu giáo, nhưng chỉ có 5,5% trong số họ có khả năng lo chi phí cho con đi học, báo cáo của Jefferies cho thấy.
Theo nghiên cứu của Jefferies, người dân Trung Quốc phải chi hơn 1,7 tỷ đồng để nuôi một đứa trẻ đến 18 tuổi và hơn 500 triệu đồng để cho con học đại học.
Nguyễn Tuyết (Theo SCMP, thethaiger.com, engoo.com)