1. Thất Tịch là ngày gì?
Thất Tịch, còn gọi là Lễ Thất Tịch, được tổ chức vào ngày 7 tháng 7 âm lịch hàng năm. Ngày lễ này còn được biết đến với tên gọi “Ngày Qixi” ở Trung Quốc và “Ngày Ngưu Lang - Chức Nữ” ở Việt Nam. Thất Tịch bắt nguồn từ truyền thuyết cổ xưa về chuyện tình yêu giữa Ngưu Lang và Chức Nữ, hai nhân vật trong một câu chuyện dân gian nổi tiếng của người Trung Quốc.
2. Lễ Thất Tịch 2024 là ngày nào?
Ngày lễ Thất Tịch sẽ được diễn ra vào ngày 7 tháng 7 âm lịch hằng năm tương ứng với ngày 10/08/2024 sẽ rơi vào ngày thứ bảy trong tuần.
Thời gian (dương lịch) diễn ra ngày lễ Thất Tịch trong những năm sau đây, đó là:
- Thất tịch 2024: 10/08/2022
- Thất tịch 2025: 29/08/2022
- Thất Tịch 2026: 19/08/2026
- Thất Tịch 2027: 08/08/2027
3. Nguồn gốc lễ Thất Tịch, truyền thuyết Ngưu Lang - Chức Nữ
Truyền thuyết Ngưu Lang - Chức Nữ là nguồn gốc của lễ hội Thất Tịch. Theo câu chuyện, Ngưu Lang là một chàng trai nghèo làm nghề chăn trâu, còn Chức Nữ là một nàng tiên xinh đẹp, người chăm sóc dệt vải trên thiên đình. Một ngày, Ngưu Lang và Chức Nữ tình cờ gặp nhau và nhanh chóng yêu nhau. Họ kết hôn và sống hạnh phúc bên nhau, nhưng tình yêu của họ không được sự chấp thuận của Ngọc Đế.
Một ngày kia, theo lệnh của Ngọc Đế, Chức Nữ phải trở về thiên đình. Ngưu Lang, đau đớn vì sự chia ly, cố gắng đuổi theo nhưng bị ngăn cản bởi con sông Thiên Hà, giới hạn ngăn cách giữa thế giới trần tục và thiên giới. Không chấp nhận sự chia xa, Ngưu Lang quyết định đứng chờ bên bờ sông, kiên trì không rời đi.
Từ đó, bên bờ sông Thiên Hà xuất hiện một vì sao mới, được gọi là sao Ngưu Lang. Trước sự cảm động trước tình yêu chân thành của Ngưu Lang, Ngọc Đế đã ban cho họ ân huệ: mỗi năm, vào ngày Thất Tịch, đôi uyên ương có cơ hội gặp nhau một lần.
Trong tiếng Hán, "thất" có nghĩa là "bảy" và "tịch" có nghĩa là "chiều tối". Vì vậy, Thất Tịch được hiểu là "chiều tối của ngày mùng 7 âm lịch". Ở Trung Quốc, Thất Tịch được coi là một ngày lễ quan trọng, còn được gọi là lễ Khất Xảo.
4. Ý nghĩa của ngày Thất Tịch
Vào đêm mùng 7 tháng 7 âm lịch, nhiều phụ nữ thực hiện các nghi lễ cầu nguyện để có đôi bàn tay khéo léo hơn. Các cô gái trẻ thường trưng bày những sản phẩm nghệ thuật do chính mình tạo ra, với hy vọng tìm được một người bạn đời lý tưởng.
Với câu chuyện tình yêu cảm động làm nền tảng, ngày 7 tháng 7 âm lịch đã trở thành một ngày lễ tình nhân đặc biệt trong văn hóa phương Đông.
Vào ngày lễ này, người dân Trung Quốc thường thưởng thức các món ăn truyền thống như sủi cảo, xảo tô, gà, và chè đậu đỏ. Những món ăn này không chỉ để vui vẻ mà còn nhằm mục đích nâng cao sự khéo léo và nhanh nhẹn, đặc biệt là trong việc thêu thùa của các cô gái.
Tại Nhật Bản, ngày Thất Tịch được gọi là lễ Tanabata. Trong ngày lễ này, người Nhật viết những điều ước của mình lên các mảnh giấy màu sắc gọi là Tanzaku và treo chúng lên cành trúc trước cửa nhà, nhằm cầu xin may mắn, một vụ mùa bội thu và sự thịnh vượng. Các bạn trẻ cũng thường đến các đền thờ để cầu nguyện và tìm kiếm một nửa của mình.
Ở Hàn Quốc, ngày Thất Tịch được gọi là lễ Chilseok. Trong dịp lễ Chilseok, người Hàn Quốc tắm gội để cải thiện sức khỏe và thưởng thức mì cùng bánh nướng. Chilseok trở thành dịp để thưởng thức các món làm từ lúa mì, vì sau lễ, gió lạnh có thể làm giảm hương vị của lúa mì.
Tại Việt Nam, ngày Thất Tịch còn được gọi là ngày “ông Ngâu bà Ngâu”. Các cặp đôi yêu nhau thường đến chùa để cầu mong tình duyên của mình bền vững và chân thành. Một phong tục khác là ăn chè đậu đỏ vào ngày này, được coi là cách để cầu chúc cho tình duyên gặp nhiều may mắn.
Vào ngày này, thời tiết thường mưa, được gọi là mưa Ngâu, biểu thị những giọt nước mắt của Ngưu Lang và Chức Nữ khi họ gặp nhau. Dân gian có câu: "Đồn rằng tháng 7 mưa ngâu, con trời lấy chú chăn trâu cũng phiền", phản ánh sự cảm thông đối với đôi tình nhân trong ngày đặc biệt này.
5. Ý nghĩa Thất Tịch đối với văn hóa và xã hội ngày nay
Dù Thất Tịch có nguồn gốc từ truyền thuyết cổ xưa, nhưng ngày lễ này vẫn giữ được sự quan trọng trong văn hóa và Xã hội hiện đại. Với sự phát triển của xã hội, Thất Tịch không chỉ còn là một ngày lễ dân gian mà còn trở thành một dịp để các cặp đôi hiện đại thể hiện tình cảm và sự quan tâm đối với nhau. Nhiều người trẻ tuổi hiện nay vẫn duy trì và sáng tạo thêm nhiều cách để kỷ niệm ngày lễ này, từ việc tổ chức các bữa tiệc nhỏ, đến việc chia sẻ những khoảnh khắc đáng nhớ qua mạng xã hội.
Thất Tịch là một ngày lễ quan trọng với nhiều ý nghĩa sâu sắc, không chỉ tôn vinh tình yêu mà còn phản ánh các giá trị văn hóa và truyền thống của các quốc gia Á Đông. Từ truyền thuyết Ngưu Lang - Chức Nữ đến các tập quán và hoạt động trong ngày lễ, Thất Tịch mang đến cho chúng ta một cái nhìn sâu sắc về tình yêu, sự gắn bó và các giá trị truyền thống. Dù xã hội có thay đổi như thế nào, Thất Tịch vẫn là một dịp quan trọng để chúng ta thể hiện tình cảm và nhớ về những giá trị văn hóa quý báu của ông cha ta.